تاريخچه عدد صفر

تاريخچه عدد صفر

يکی از معمول ترين سئوالهائی که مطرح می شود اين است که: چه کسی صفر را کشف کرد؟ البته برای جواب دادن به اين سئوال بدنبال اين نيستيم که بگوئيم شخص خاصی صفر را ابداع و ديگران از آن زمان به بعد از آن استفاده می کردند.

اولين نکته شايان ذکر در مورد عدد صفر اين است که اين عدد دو کاربرد دارد که هر دو بسيار مهم تلقی می شود يکی از کاربردهای عدد صفر اين است که به عنوان نشانه ای برای جای خالی در دستگاه اعداد (جدول ارزش مکانی اعداد) بکار می رود. بنابراين در عددی مانند 2106 عدد صفر استفاده شده تا جايگاه اعداد در جدول مشخص شود که بطور قطع اين عدد با عدد 216 کاملاً متفاوت است. دومين کاربرد صفر اين است که خودش به عنوان عدد بکار می رود که ما به شکل عدد صفر از آن استفاده می کنيم.

هيچکدام از اين کاربردها تاريخچه پيدايش واضحی ندارند. در دوره اوليه تاريخ کاربرد اعداد بيشتر بطور واقعی بوده تا عصر حاضر که اعداد مفهوم انتزاعی دارند. بطور مثال مردم دوران باستان اعداد را برای شمارش تعداد اسبان، ... بکار می برند و در اينگونه مسائل هيچگاه به مسئله ای برخورد نمی کردند که جواب آن صفر يا اعداد منفی باشد.

بابليها تا مدتها در جدول ارزش مکانی هيچ نمادی را برای جای خالی در جدول بکار  نمی بردند. می توان گفت از اولين نمادی که آنها برای نشان دادن جای خالی استفاده کردن گيومه (") بود. مثلاً عدد6"21 نمايش دهنده 2106 بود. البته بايد در نظر داشت که از علائم ديگری نيز برای نشان دادن جای خالی استفاده می شد وليکن هيچگاه اين علائم به عنوان آخرين رقم آورده نمی شدندبلکه هميشه بين دو عدد قرار می گيرند بطور مثال عدد "216 را با اين نحوه علامت گذاری نداريم.  به اين ترتيب به اين مطلب  پی می بريم که کاربرد اوليه عدد صفر برای نشان دادن جای خالی اصلاً به عنوان يک عدد نبوده است.

البته يونانيان هم خود را از اولين کسانی می دانند کهدرجای خالی ,صفر استفاده می کردند اما يونانيان دستگاه اعداد (جدول ارزش مکانی اعداد) مثل بابليان نداشتند. اساساً دستاوردهای يونانيان در زمينه رياضی بر مبنای هندسه بوده و به عبارت ديگر نيازی نبوده است که رياضی دانان يونانی از اعداد نام ببرند زير آنها اعداد را بعنوان طول خط مورد استفاده قرار می دادند.

البتهبعضى ازرياضی دانان يونانی  ثبت اطلاعات نجومی را بر عهده داشتند. در اين قسمت به اولين کاربرد علامتی اشاره می کنيم که امروزه آن را به اين دليل که ستاره شناسان يونانی برای اولين بار علامت 0 را برای آن اتخاذ کردند، عدد صفر می ناميم. تعداد معدودی از ستاره شناسان اين علامت را بکار بردند و قبل از اينکه سرانجام عدد صفر جای خود را بدست آورد، ديگر مورد استفاده قرار نگرفت و سپس در رياضيات هند ظاهر شد.

هنديان کسانی بودند که پيشرفت چشمگيری در اعداد و جدول ارزش مکانی اعداد ايجاد کردند هنديان نيز از صفر برای نشان دادن جای خالی در جدول استفاده می کردند.

اکنون اولين حضور صفر را به عنوان يک عدد مورد بررسی قرار می دهيم اولين نکته ای که می توان به آن اشاره کرد اين است که صفر به هيچ وجه نشان دهنده يک عدد بطور معمول نمی باشد. از زمانهای پيش اعداد به مجموعه ای از اشياء نسبت داده می شدند و در حقيقت با گذشت زمان مفهوم صفر و اعداد منفی که از ويژگيهای مجموعه اشياء نتيجه نمی شدند، ممکن شد. هنگاميکه فردی تلاش می کند تا صفر و اعداد منفی را بعنوان عدد در نظر بگيريد با اين مشکل مواجه می شود که اين عدد چگونه در عمليات محاسباتی جمع، تفريق، ضرب و تقسيم عمل می کند. رياضی دانان هندی سعی بر آن داشتند تا به اين سئوالها پاسخ دهندو در اين زمينه نيز تا حدودى موفق بوده اند .  

اين نکته نيز قابل ذکر است که تمدن ماياها که در آمريکای مرکزی زندگی می کردند نيز از دستگاه اعداد استفاده می کردند و برای نشان دادن جای خالی صفر را بکار می برند.

بعدها نظريات رياضی دانان هندی علاوه بر غرب، به رياضی دانان اسلامی و عربی نيز انتقال يافت. فيبوناچی، مهمترين رابط بين دستگاه اعداد هندی و عربی و رياضيات اروپا می باشد

 

نقل از تاج علوم

بلوتوس( Bluetooth) ؟

بلوتوس( Bluetooth) ؟

---

سئوالی که ذهن بسیاری از ما را گاهی به خود مشغول میکنه اینه که بلوتوس چیه؟

چنینن اسمی برای یک تکنولوژی قرن بیست و یکم خیلی عجیبه. اگر یک مقدار کنجکاو باشید و در مورد این اسم کمی تحقیق کنید متوجه میشید که نام یکی از پادشاهان دانمارکی Harold Bluetooth بوده .حالا چه ربطی بین این پادشاه و تکنولوژی امروز بوده؟

هارولد بلوتوس تلاش بسیاری کرد تا جنگهای قبیله ای زمان خودش را خاتمه بده و تونست که قبیله ها را با هم متحد کنه و از آنجا که ایده تکنولوژی بلوتوس ارتباط و اتحاد بین دستگاههای مختلف می باشد از اسم این پادشاه دانمارکی برای نامگذاری این سیستم استفاده شد.بلوتوس روشی هست که به وسیله اون ما توانایی ارتباط بین وسایل مختلف را پیدا میکنیم بدون اینکه از سیم استفاده کنیم.

. بلوتوس توسط شرکت اریکسون به بازار معرفی شد و پس از آن شرکتهای IBM و Intel نیز در ادامه راه بر روی این سیستم سرمایه گذاری نمودند و از آن در دستگاههای تولیدی خودشون استفاده کردند این مسئله در سال 1999 اتفاق افتاد ولی تا به امروز که اواخر سال 2006 هستیم هنوز این سیستم همه جانبه و شایع نشده زیرا انتظار میرفت که در بسیاری از دستگاههای روزمره امروزی از این تکنولوژی استفاده بشه به هر حال بیشترین استفاده از بلوتوس در موبایل ها بوده و معیاری برای برتری گوشی ها به شمار میرود.
در حقیقت بلوتوس سیگنالهای بسیار کم قدرت رادیویی هستند که دارای برد بسیار محدودی می باشند که به طور تخمینی این برد 25 متر اعلام شده است. بر خلاف سیستمهایی که برای ارتباط از سیم استفاده میکنند و نگرانی زیادی بابت امنیت در مورد آنها وجود دارد سیستم بلوتوس بسیار امن و مطمئن می باشد و از زمان فرستادن این امواج هیچگونه نگرانی بابت امنیت امواج منتشر شده وجود ندارد.امروزه دستگاههای مختلفی از بلوتوس استفاده میکنند که تعدادی از انها به شرح زیر هستند:

گوشی های موبایل
PDA (Personal Digital Assistants)
کامپیوترهای قابل حمل و رومیزی
پرینترها
دوربین های دیجیتال
کنترل های از راه دور که با سیستم IR(infrared) کار میکنند
اتومبیل ها

برخی از شرکتهای سازنده ماشین نظیر "بی ام و" و" آکورا" در حال استفاده از این سیستم برای کنترل گوشی های موبایل بر روی ماشینهای ساخته شده خود هستند و بعضی دیگر نیز برای شما امکان نصب بلوتوس درون ماشین را فراهم میکنند.

یاهو چه می کند؟

یاهو چه می کند؟

---

سایت یاهو به عنوان معدود پایگاهی در رقابت های ورزشی جهان به شمار می اید که حضور گسترده ای در برنامه های تبلیغی بین المللی دارد.

علی محمد آقازمانی-شرکت YAHOO INC.که صاحب امتیاز سایت یاهو است ، اخيرا بعد از ماه ها بررسی روی ساختار اطلاع رسانی و گرافیکی سایت ، اقدام به تغییر ایندکس این سایت کرد و نسخه آزمایشی آن را ارائه کرد. گزارش امروز را به بررسی تغییر ایندکس سایت یاهو در ارتقای کاربر مداری این پورتال اختصاص داده ایم.

درباره یاهو
در سال 94 ، , David Filo and Jerry Yangدانشجویان دکترای استانفورد ، اقدام به ساخت پورتالی بسیار ساده برای معرفی لینکهای متعددی در اینترنت کردند. در ابتدای کار این دو همکلاسی که رفتار کاری ان ها شبیه لری پیچ و سرگئی برین ، موسسان گوگل بود ، سایت یاهو با استقبال خوبی از سوی کاربران آمریکایی که اکثرا دانشجو بودند قرار گرفت . پس از مدتی که شرکت یاهو به ثبت رسید ، حجم فعالیت های این پورتال افزایش یافت.
تکمیل گسترده بخش دایرکتوری سایت یاهو که به عنوان یکی از بزرگ ترین و برترین دایرکتوری های معرفی کننده سايت ها به شمار می آید ، زمینه موفقیت های این پایگاه را فراهم کرد.
با ارائه سیستم جست و جوی متنوع متنی و تصویری در سایت یاهو که با همکاری google.com صورت پذیرفت ، حجم اثربخشی وبی این سایت افزایش یافت. اگر چه پس از مدت کوتاهی ، گوگل از همکاری با یاهو خودداری کرد ، اما به هر حال ، یاهو توانست امکان جست وجوی مختلفی به کاربرانش روی بیش از 20 میلیارد صفحه وب ، ارائه کند.
بیزینس های کوچکی که یاهو در سایت خود تحت فروشگاه های الکترونیکی و خرید و فروش کالا به صورت الکترونیکی ارائه کرد ، در کنار سیستم یاهو مسنجر و ارتقای حجم میل باکس آن ، امپراطوری یاهو را در بازار سهام آمریکا نیز با افزایش چمشگیر رو به رو کرد.
شبکه آسوشییتد پرس آمریکا AP.com هم اینک پخش جهانی اخبار و گزارشات خود را روی بخش خبری یاهو news.yahoo.com افزایش داده است . فدراسیون بین المللی فوتبال فیفا نیز از سال 2002 که جام جهانی فوتبال در کره و ژاپن به طور مشترک برگزار شد ، طراحی ، راه اندازی ، هاستینگ و مدیریت بزرگ ترین سایت ورزشی اینترنت یعنی www.fifaworldcup.com را به سایت یاهو سپرد.
این مسئله ، مزیت اطلاع رسانی و قدرت فنی سرورهای یاهو را در اقصی نقاط جهان نشان داد. سایت یاهو به عنوان معدود پایگاهی در رقابت های ورزشی جهان به شمار می اید که حضور گسترده ای در برنامه های تبلیغی بین المللی دارد.
با آن که بر اساس اعلام سال گذشته بخش رسانه ای یاهو ، این پایگاه بیش از 273 میلیون بیننده واحد از 25 کشور جهان دارد ، اما نگاه قابل ملاحظه ای به مدیریت تبلیغات سنتی (محیط های غیر الکترونیکی ) دارد. نگاهی که می تواند برای مدیران برنامه های کسب و کار الکترونیکی بسیار دارای اهمیت باشد.
با وجود آن که تقریبا دو سوم کاربران یاهو آمریکایی هستند ، اما توجه کاربران غیر آمریکایی یاهو به امکانات این پایگاه غیر قابل انکار است . اگر چه گوگل ، مغزهای کارآفرین دیجیتالی جهان را در استخدام خود قرار دارد و هر روز با ایده های جدید ، دنیای جامعه اطلاعاتی را محو خود می کند ، اما یاهو نیز با هزاران کارمند در 13 کشور جهان ، به بازارهای کسب و کار دیجیتالی جدیدی می اندیشد .
امکان راه اندازی chat room مستقل رایگان روی یاهو مسنجر و امکان راه اندازی فروشگاه های متعدد ، ارزان ، گسترده و مالتی مدیا روی این پایگاه ، روزانه صدها هزار کاربر را در اقصی نقاط جهان به سوی خود جلب کرده است . به هر حال ، امروز سایت یاهو به عنوان پر بیننده ترین سایت وب شناخته می شود و محبوبیت بالایی دارد. دسترسی به ده ها هزار وب پیج سایت یاهو ، کار آسانی نیست و مدیریت این کار باید توسط یک ایندکس ساده ، کم حجم و تا اندازه ای چند منظوره ترتیب یابد. این مسئله اخیرا به وقوع پیوسته است.

تغییر چهره
این برای چندمین بار است که یاهو ایندکس خود را تغییر داد. این وضعیت تغییر چهره ،تا قبل از سال 2000 میلادی ، چندان مورد توجه نبود .
اما در سال های اخیر این مسئله با حساسیت بیش تری از سوی طراحان یاهو دنبال میشود.
در آخرین ایندکس یاهو ، طول ایندکس با فشردن 2 بار کلید page down امکان پذیر بود . اما اکنون قسمتهای اضافی حذف شده است و ایندکس کم حجم تری و کم طول تری را شاهد هستیم. بخش local yahoo که به معرفی نسخه های زبانی متعدد یاهو به بیش از 20 زبان می پرداخت ، از ایندکس جدید حذف شده و به جای آن گزینه Y! International در نشانی http://www.yahoo.com/r/wrارائه شده است . شاید خیلی از کاربران به این مسئله توجهی نداشته باشند.
ولی نکته مهمی است که طول ایندکس را کم کرد و دسترسی به بخش بین المللی یاهو را متمرکز و به صفحه دیگری منتقل کرد. بخش دیگری که در ایندکس قبلی در شلوغ شدن سایت کمک کرده بود و در نسخه جدید ، تغییر یافت ، بخش بیزینس های کوچک یاهو بود که در وب پیج تغییر یافته درنشانی http://www.yahoo.com/r/c9 قرار گرفت.
علاوه بر این ما شاهد ساده تر شدن و رسمی تر شدن ایندکس سایت یاهو هستیم. 2 تبلیغ فلشی بزرگ در سمت راست ایندکس اصلاح شده اضافه شده است که در نسخه های قبلی به این شدت نبود.
این مسئله به توجه زیاد یاهو به تبلیغات الکترونیکی در صفحه اول خود می پردازد که سال ها از این مسئله امتناع ورزیده شده بود. با وجود لینک مداری و ساده سازی ایندکس یاهو و چپ چین شدن لوگو یاهو ، برخی از لینکهای مهم ، جای قبلی خود را حفظ کرد. لینکهایی مثل : How to Suggest a Site - Company Info - Copyright Policy - Terms of Service - Jobs - Advertise with Us ، لینکهای مهمی هستند که تقریبا از نسخه های اولیه یاهو در 10 سال پیش نیز مشاهده شدند.
این لینکها همیشه در پائین ترین بخش ایندکس یاهو اکثر صفحات سایت قرار گرفتند.
با این لینکها ، کاربران می توانند درباره یاهو ،چگونگی معرفی سایت به یاهو ، استخدام در یاهو ، تبلیغات در یاهو ، شرایط خدمات دهی یاهو و مرام نامه یاهو ! ، در اسرع وقت اطلاع کسب کنند. این مسئله نشان می دهد که چقدر ارتباط سریع مخاطب با یک سازمان حتی وبی ، مهم است .

برگ برنده
ساختار جست و جوی این ایندکس از لحاظ فنی تغییر نکرده است . اما دسترسی سریع تری برای کاربران جهت جست و جوی مطالب روی بخش های مختلف ایجاد شده است .
قبلا می توانستیم علاوه بر جست و جوی متنی روی ایندکس ، جست و جوی تصویری و خبری و محصولاتی داشته باشیم . اما در نسخه جدید ، 6 قابلیت همزمان برای جست و جو ایجاد شده است که عبارتند از : Images/Video/Audio/Directory/Local/News/Shopping . ارائه این سرویس روی موتور جست و جو یاهو که هم اینک خیلی قوی شده ، باعث خواهد شد تا بخش های مختلف این سایت ، به طور غیر مستقیم مورد استفاده کاربران قرار بگیرد و یاهو از آگهی دهندگان برای پرداخت بیشتر شارژ تبلیغی و حضور بیش تر در دید کاربران خود ، درخواست کند.
البته بی شک ، شمار بخش های جست و جوی یاهو به 10 عنوان افزایش خواهد یافت و این مسئله گویا تا یکی دو سال دیگر محقق خواهد شد . البته اگر چه google answers ، یک ابتکار گوگل نبود ، اما در بخش جدید ایندکس یاهو ، توجه یاهو با پاسخ هوشمندانه به سوالات کاربران مورد توجه قرار گرفته است . yahoo answers که در نشانی وبی : http://www.yahoo.com/r/a6 قرار گرفته است ، کم تر در نسخه های ایندکس قبلی مورد توجه بوده است .
این مسئله می تواند ثبات چند دقیقه ای را برای کاربران یاهو برای تامل و تحمل بیش تر برای مطالعه خدمات و مطالب یاهو را به همراه داشته باشد که از اهمیت برخوردار است .
وقتی کاربر از یاهو سوال کند و پاسخ به گونه ای مشاهده شود ، کار کاربر با بخش های مختلف یاهو افزایش می یابد و این یک برگ برنده برای هر سایتی است که می خواهد همواره مورد بازدید کاربران باشد. البته به همه این تغییرات باید تغییر آیکون های بخش های مشهور یاهو مثل ای میل ، مسنجر ، آب و هوا ، موزیک و فیلم اشاره داشت که قبلا در کنار لوگوی یاهو بودند و هم اکنون سمت راست ایندکس جای دارند.

جایگاه دیگر تغییرات
تغییر جایگاه مطالب مهم یاهو به عنوان مهم ترین بخش اصلاح layout ایندکس یاهو مورد توجه است . بالاتر آوردن مکان بخش های مهم یاهو و در دید قرار دادن این بخش ها ، از مهم ترین قابلیت های این تغییر ساختار به شمار می اید. خلوت تر شدن ایندکس و لینک مداری این پایگاه در ایندکس خود ، توجه جدید یاهو به تغییر بارگذاری صفحه اول خود به شمار می اید.
با این تغییر ، قطعا هوم پیجی که کاربران از یاهو برای خود ایجاد کرده اند نیز با تغییر رو به رو می شود. بخش پر مخاطب my yahoo ، اکنون با تغییرات انجام شده در زیبا تر شدن ایندکس یاهو برای کاربران مختلف اهمیت دارد. بخش خبری یاهو با بالا تر آمدن جایگاه آن و اضافه شدن بخش اخبار جهان در داخل ایندکس و امکان مشاهده ان بدون خروج از ایندکس ، از مهم ترین تغییرات جایگاهی در ایندکس جدید یاهو به شمار می اید. توجه به پخش خبر در سایت های مهم وب ، در چند سال اخیر مورد توجه بوده است که گوگل هم با news.google.com خود ، به این صف پیوسته است.

معرفی فیبر نوری

معرفی فیبر نوری

---

پس از اختراع لیزر در سال 1960 میلادی، ایده بکارگیری فیبر نوری برای انتقال اطلاعات شکل گرفت. خبر ساخت اولین فیبر نوری در سال 1966 همزمان در انگلیس و فرانسه با تضعیفی برابر با؟ اعلام شد که عملا در انتقال اطلاعات مخابراتی قابل استفاده نبود تا اینکه در سال 1976 با کوشش فراوان پژوهندگان، تلفات فیبر نوری تولیدی شدیدآ کاهش داده شد و به مقداری رسید که قابل ملاحظه با سیم‌های هم‌محور بکاررفته در شبکه مخابرات بود.

فیبر نوری از پالس‌های نور برای انتقال داده‌ها از طریق تارهای شیشه یا پلاستیک بهره می‌گیرد. یک کابل فیبر نوری که کمتر از یک اینچ قطر دارد می‌تواند صدها هزار مکالمه‌ی صوتی را حمل کند . فیبرهای نوری تجاری ظرفیت ۲.۵ گیگابایت در ثانیه تا ۱۰ گیگابایت در ثانیه را فراهم می سازند . فیبر نوری از چندین لایه ساخته می‌شود. درونی ترین لایه را هسته می نامند. هسته شامل یک تار کاملاً بازتاب کننده از شیشه خالص (معمولاً) است. هسته در بعضی از کابل‌ها از پلاستیک کا ملاً بازتابنده ساخته می‌شود، که هزینه ساخت را پایین می آورد. با این حال، یک هسته پلاستیکی معمولاً کیفیت شیشه را ندارد و بیشتر برای حمل داده‌ها در فواصل کوتاه به کار می‌رود. حول هسته بخش پوسته قرار دارد، که از شیشه یا پلاستیک ساخته می‌شود. هسته و پوسته به همراه هم یک رابط بازتابنده را تشکیل می دهند که با عث می‌شود که نور در هسته تا بیده شود تا از سطحی به طرف مرکز هسته باز تابیده شود که در آن دو ماده به هم می رسند. این عمل بازتاب نور به مرکز هسته را (بازتاب داخلی کلی) می نامند. قطر هسته و پوسته با هم حدود 125 میکرون است (هر میکرون معادل یک میلیونیم متر است)، که در حدود اندازه یک تار موی انسان است. بسته به سازنده، حول پوسته چند لایه محافظ، شامل یک پوشش قرار می‌گیرد.

یک پوشش محافظ پلاستکی سخت لایه بیرونی را تشکیل می دهد. این لایه کل کابل را در خود نگه می دارد، که می‌تواند صدها فیبر نوری مختلف را در بر بگیرد. قطر یک کابل نمونه کمتر از یک اینچ است .

از لحاظ کلی، دو نوع فیبر وجود دارد: تک حالتی و چند حالتی. فیبر تک حالتی یک سیگنال نوری را در هر زمان انتشار می دهد، در حالی که فیبر چند حالتی می‌تواند صدها حالت نور را به طور همزمان انتقال بدهد .

قرن۲۱ عصر مغز افزار

قرن۲۱ عصر مغز افزار

---

الوين و هايدى تافلر در كتاب پيش به سوى تمدن جديد معتقدند كه در تاريخ جهان سه موج بزرگ تحول انقلابى را تجديد كرده است. اولين موج، انقلاب كشاورزى است كه هزاران سال به طول انجاميد. دومين، انقلاب صنعتى است كه نماد آن كارخانه هاى بزرگى است كه لوله هاى آن سر به آسمان گذاشته اند.

اما سومين موج كه در حال حاضر در آن قرار داريم، عصر فناورى اطلاعات و ارتباطات است. با وقوع اين انقلاب (اطلاعاتى و ارتباطى) و گسترش پردامنه نفوذ رسانه ها، موانع جغرافيايى و سياسى از پيش رو برداشته شده و بازارهاى جهانى واحدى شكل گرفته است.

امروزه نيز براى دسترسى به داده ها و اطلاعاتى كه در سراسر جهان منتشر شده است بايد از فناورى اطلاعات سود جست و به نظر مى رسد بهترين راه پيش افتادن از ديگران، بهره بردارى كامل از فناورى اطلاعات است.

فناورى اطلاعات، يك واقعيت

با اين كه بسيارى از افراد گمان مى كنند با پيشرفت فناورى هاى جديد و توسعه تكنولوژى اطلاعاتى آينده اجتماع به خطر افتاده و احتمال بيكارى انسان ها افزايش مى يابد و پيامدهاى منفى بسيارى را در جامعه به دنبال خود دارد. ولى اين تكنولوژى به سرعت در حال گسترش است و پيشرفت هاى اين حوزه نشان از يك واقعيت دارد كه نيازهاى انسان را وارد مرحله جديدى خواهد كرد.

محمد كبرياء، كارشناس علوم ارتباطات با اعتقاد به اين كه حركتى كه در جهت آگاهى و افزايش اطلاعات از طريق ارتباطات الكترونيك آغاز شده، متوقف نخواهد شد، به روند فراگير شدن استفاده از فناورى هاى نوين و رشد چشمگير كاربران اينترنت در كشور اشاره كرده و مى افزايد: «هم اكنون در كشور ما حدود ۵/۷ ميليون كاربر اينترنتى وجود دارد كه با توجه به هزينه ها و محدوديت هايى كه در اين زمينه وجود دارد، نكته اى جالب توجه است و نشان از رشد فزاينده فناورى هاى اطلاعاتى در سطح كشور و جهان مى دهد. اما با اين حال اطلاعات به همان اندازه كه مى تواند روشنگر باشد، مى تواند گمراه كننده بوده و جامعه را دچار يك هيجان كاذب كند.»
حركتى پرشتاب

مهندس شاهدى پور، مدير عامل مركز تحقيقات و فناورى اطلاعات عصر نوين نيز با اعتقاد به اين كه براى تحقق جامعه غنى اطلاعاتى و به دنبال آن جامعه مقتدر در عرصه جهانى نيازمند يك سيستم مديريت فناورى اطلاعات مقتدر هستيم، معتقد است: همان طور كه خون مهم ترين عنصر حيات انسان است، اطلاعات نيز خون جامعه اطلاعاتى محسوب مى شود چون در جهان هستى همه چيز در حال تغيير و تحول است.

لذا اطلاعات كهنه نيز بايد مرتب جديد شوند. شتاب افزايش اطلاعات در جامعه اطلاعاتى شتابى تند شونده است كه توقف و كندى در آن راه ندارد. زيرا در غير اين صورت جامعه از حركت ايستاده و خواهد مرد.

وى درخصوص جامعه اطلاعاتى معتقد است در اين جامعه سبك زندگى به تدريج دگرگون شده و تمامى امور تغييراتى اساسى مى كند. جامعه اطلاعاتى از اين نقطه حركت مى كند كه انسان به كمك انديشه علمى مى تواند جهان را شناخته و دگرگون كند و اين شناخت و دگرگونى هر لحظه وسيع تر و سريع تر مى شود.

شاهدى پور پياده سازى، توسعه و نگهدارى سيستم هاى مديريت فناورى اطلاعات را به عنوان يكى از مهم ترين فرآيندهاى كارى در مديريت اطلاعات در عصر حاضر دانسته و معتقد است امروزه سيستم هاى مديريت فناورى اطلاعات با توجه به كارايى و عملكردى كه دارند به عنوان بخش جدانشدنى از جامعه معرفى مى شوند. اهميت بهره گيرى از سيستم هاى مديريت فناورى هم به خصوص در سازمان ها و بنگاه هايى بيشتر جلوه مى كند كه ماهيت اقتصادى دارند و فعاليت آن ها برپايه كسب و كار است.

سيستم با كارايى بالاى خود روابط و تعاملات درون و برون جامعه را استاندارد كرده و شيوه برخورد با مسايل و اتفاقات گوناگون در جامعه را پيش بينى كرده و در موقع لزوم ارايه راه حل مى كند. وجود اين راه حل هاى جامع و كامل در يك جامعه كه از ويژگى همه جانبه نگرى و تعامل با ساختار و توانمندى جامعه برخوردار است نيروهاى مديريتى و عملياتى جامعه را در هنگام پياده سازى و يا انجام برنامه ها و كارها راهنمايى كرده و از به وجود آمدن نقايص احتمالى جلوگيرى مى كند.

اخلاق رايانه اى!

در اين ميان هر چند فناورى اطلاعات تحولات سياسى و اجتماعى شگرفى را پديد مى آورد اما به تبع اين تحولات، مشكلات اخلاقى جديد و منحصر به فردى در اين حوزه ايجاد مى شود.

دكتر حميد شهريارى، معاون پژوهش مركز تحقيق و توسعه علوم اسلامى در خصوص جايگاه اخلاق فناورى اطلاعات در گفت وگو با مهر مى گويد: «اخلاق فناورى اطلاعات يكى از مباحثى است كه در اخلاق كاربردى مطرح مى شود كه از زيرشاخه هاى فلسفه اخلاق است و به ارزش هاى عملى رفتار انسان ها در حوزه هايى خاص مربوط مى شود.»

با توجه به استقبال وسيعى كه جامعه ما و به خصوص قشر جوان از اينترنت و ارتباطات شبكه اى داشته است و تأثيرات عميق و گسترده اى كه فضاى سايبر بر وجوه مختلف جامعه ما دارد به جا و لازم است تا مسايل اخلاقى پيرامون فناورى اطلاعات مورد كاوش قرار گرفته و ديدگاه اسلامى ما درباب موضوعاتى جديد كه حول اين محور پديد آمده روشن گردد.»

وى با تأكيد بر اين كه فناورى اطلاعات تحولات سياسى و اجتماعى وسيع و شگرفى را پديد آورده مى افزايد: «مشكلات اخلاقى جديد و منحصر به فردى در اين حوزه فناورى ايجاد شده كه نيازمند رسيدگى هستند. فناورى اطلاعات نه تنها بر نحوه افعال و اقدامات روزمره ما تأثير مى گذارد بلكه تلقى ما از آن ها را نيز تغيير داده است. برخى از مفاهيمى كه در حوزه فلسفه اخلاق و فلسفه سياسى كاربردى خاص داشته اند با پيشرفت فناورى اطلاعات دچار چالش هايى شده اند كه از آن جمله مى توان به مفهوم مالكيت، حريم خصوصى، توزيع قدرت، آزادى هاى اساسى و مفهوم مسووليت اخلاقى اشاره كرد.

اگرچه در هر يك از اين مفاهيم نيز سوالات جديدى مطرح شده اند؛ مانند اين كه متخصصان امور رايانه چه مسووليت هاى اخلاقى اى دارند و يا اگر يك نرم افزار رايانه اى خطا كند چه كسى را بايد سرزنش كرد و يا ايجاد اختلال در برنامه ها كارى غيراخلاقى است و...»

وى تصريح مى كند: «ما به سرعت به جامعه الكترونيكى نزديك مى شويم و ما نيز دچار همان چالش هايى خواهيم شد كه مخترعان فناورى اينك يا قبل از اين با آن مواجه شده اند. بنابراين بايد براى مشكلات فناورى اطلاعات نيز چاره و راهكارى ارايه كنيم كه البته اين راهكار بايد مطابق با موازين دينى، ملى، فرهنگى و اخلاقى خودمان باشد.

كيفيت توليد علم

با ا ين كه طبق اعلام صندوق بين المللى پول، سهم فناورى اطلاعات از توليد ناخالص داخلى ايران فقط ۴/۰ درصد است كه در جهان رقم پايينى است اما براساس تحقيقات انجام شده كيفيت توليد علم ايران نزديك به ۴/۱ برابر علم جهانى است.

براين اساس روند پيشرفت در توليد علم چنان است كه رتبه ايران از نظر تعداد مقالات نمايه شده در ISI در سال ۲۰۰۲ تعداد ۴۴ مورد و در سال ۲۰۰۴ ، ۴۱ مورد و تا فوريه ۲۰۰۵ به ۴۵ مورد رسيده است. از نظر كيفى متوسط ISI، مقالات چاپ شده ايران در سال ۲۰۰۴ برابر ۵۷/۱ و همين موضوع براى جهان براى ۱۹/۱ در همان سال است. اما بااين حال به علت بالا بودن تعرفه هاى گمركى در ايران كه مانع از واردات آزادانه قطعات سخت افزارى رايانه اى به كشور مى شود سهم فناورى اطلاعات در توليد ناخالص داخلى ايران پايين است، در حالى كه اين سهم در كشورى مانند جامائيكا حدود ۱۰ برابر ايران است!

قرن ،۲۱ عصر دانش محور

به اعتقاد كارشناسان IT قرن ۲۱ را مى توان پايان عصر صنعتى و نرم افزار و آغاز عصر دانش محور و مغزافزار دانست و شايد مهم ترين دغدغه امروز جامعه ما نيز اين باشد كه به دليل عدم رعايت اصول و قواعد علمى و عدم تلاش مؤثر در فرهنگ سازى مناسب، تاكنون كاربردهاى بسيار محدودى از فناورى اطلاعات و ارتباطات در حوزه هاى مختلف صنايع و... شده است و آن طور كه بايسته است قابليت هاى گسترش و توسعه خود را به دست نياورده است.

بنابراين به نظر مى رسد، آشناسازى مديران و كارشناسان اجرايى به خصوص در رده هاى ميانى با استراتژى و سياست هاى كلان كشور در زمينه فناورى اطلاعات و نقش اساسى آن با اصل توسعه ملى پايدار و همچنين برخوردار شدن از روش ها و توان علمى واحدهاى اجرايى در شناسايى نارسايى ها و رفع معضلات براى بهبود مستمر كسب و كار از جمله توانايى هاى مورد نياز براى فعاليت در اين حوزه است كه بايد به طور جدى مورد توجه مسوولان قرار گيرد.

محقق ايراني‌ دانشگاه مونترال نرم‌افزارهوشمند خلاصه‌نويسي‌متون‌قضايي را ابداع كرد

محقق ايراني‌ دانشگاه مونترال نرم‌افزارهوشمند خلاصه‌نويسي‌متون‌قضايي را ابداع كرد

---

خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس: پژوهشي

پژوهشگر ايراني دانشگاه «مونترال» كانادا موفق به طراحي و ساخت نخستين نرم‌افزار خلاصه‌نويسي خودكار متون قضايي شده كه وكلا و كارشناسان حقوقي را از بررسي و تحليلي دستي پرونده‌ها و احكام قضايي كه فرايندي بسيار زمان‌بر و پرهزينه است بي‌نياز مي‌كند.

به گزارش خبرنگار پژوهشي خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، اين نرم‌افزار كه يكي از نخستين نرم‌افزارهاي خلاصه‌نويسي خودكار تخصصي طراحي شده در جهان است به ويژه در كشورهايي كه نظام قضايي آنها متكي به مراجعه به آراء قضات در دعاوي مشابه پيشين است مي‌تواند از صرف سالانه ميليون‌ها دلار هزينه مربوط به بررسي دستي پرونده‌ها و احكام قضايي جلوگيري كند.

نرم‌افزار طراحي شده توسط دكتر عاطفه فرزين‌در كه حاصل هشت سال تحقيقات دوره كارشناسي‌ارشد، دكتري و فوق‌دكتري اين پژوهشگر 30 ساله ايراني است، به رغم ناباوري‌هاي اوليه درباره توانمندي و هوش مصنوعي بالاي آن، كارايي خود را در آزمون‌هاي مختلف به اثبات رسانده و به شدت مورد توجه قضات و كارشناسان حقوقي قرار گرفته است.

حاصل اين مطالعات همچنين در قالب 15 مقاله در كنفرانس‌ها و نشريات علمي بين المللي ارائه شده است.

دكتر «عاطفه فرزين در» در گفت‌و‌گويي تلفني با خبرنگار «پژوهشي» خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) توضيحاتي را پيرامون اين نرم‌افزار و قابليت‌هاي منحصر به فرد آن و نحوه طراحي و كاركرد آن ارائه كرده است.

«عاطفه فرزين در» تحصيلات عاليه خود را با قبول در رشته رياضي و كاربرد آن در كامپيوتر در دانشگاه صنعتي اميركبير (پلي تكنيك تهران) در مهرماه سال 1373 آغاز كرد و پس از گذشت چهار سال جزو اولين نفرات دانشجويان هم دوره‌يي خود فارغ التحصيل شد.

وي با توجه به علاقه زيادي كه به سيستم‌هاي كامپيوتري داشت، پس از اتمام دوره ليسانس تحصيلات كارشناسي ارشد خود را در رشته كامپيوتر و كاربرد آن در پردازش زبان در دانشگاه سوربن فرانسه ادامه داد و طي دو سال موفق به اخذ دو مدرك DFAP (ديپلم دانشگاه سوربن در زبان فرانسه) و DEA (فوق ليسانس) را اخذ كرد.

وي تز فوق ليسانسش را در سال 2001 تحت عنوان «شناخت وآناليز جملات گنگ در پردازش زبان» ارائه داد كه نمرات عالي او مورد استقبال استاد راهنمايش Professor Jean-Pierre Decles قرار گرفت.

فرزين در پس از سه سال اقامت در فرانسه (2001-1999) كه طي آن موفق به اخذ يك ليسانس هنر از دانشگاه هنرهاي زيباي ورساي نيز شد در دسامبر 2001 به كانادا مهاجرت كرد و تحصيلات دكتري خود را به طور همزمان در دو دانشگاه سوربن پاريس و دانشگاه مونترال در زمستان 2002 آغاز كرد و در پايان سال 2004 موفق به اخذ دكتري خود شد.

اين پژوهشگر جوان ايراني در طول مدت تحصيل در دانشگاه مونترال براي اولين بار در دنيا، بر روي يك سيستم كامل خلاصه نويسي خودكار بر روي پرونده هاي قضايي با همكاري قضات كانادائي در مركز تحقيقات حقوقي (Ceutre de Recherch en Droit Publique ) كار كرد كه حاصل اين كار يك سيستم برجسته با راندمان بسيار بالا در مقايسه با متدهاي موجود است.

سيستم ابداعي دكتر فرزين در به عنوان گامي بزرگ در جهت كمك به وكلا و كارشناسان قضائي در كشور كانادا مورد توجه بسيار قرار گرفته به طوري كه در فاز دوم اين پروژه، طرح نصب اين سيستم بر روي سايت كتابخانه كامپيوتري حقوق كانادائي كه روزانه بين 10 تا 15 هزار بازديد كننده دارد از سال 2005 اجرا مي‌شود.

در سال 2003 نشريه علمي FORUM در صفحه روي جلد خود به شرح حال فعاليت‌ها و موفقيت‌هاي اين پژوهشگر جوان ايراني پرداخته و بدنبال آن در سپتامبر 2004 از طرف دانشگاه مونترال به عنوان دانشجوي دكتري نمونه انتخاب شده است.

دكتر «عاطفه فرزين در» در گفت‌و‌گو با خبرنگار پژوهشي ايسنا درباره اهميت ساخت اين نرم‌افزار و قابليت‌هاي آن اظهار داشت: در كانادا و آمريكا با وجود اين كه از لحاظ فن‌آوري از خيلي كشورها پيشرفته‌تر بوده و انبوه متون قضايي آنها به صورت الكترونيكي در آمده، پردازش و بررسي آنها هنوز به روشي دستي صورت مي‌گيرد و در نتيجه سالانه ميليون‌ها دلار در سيستم قضايي اين كشورها صرف اين كار مي‌شود.

مساله پردازش متون قضايي در كشورهاي آمريكاي شمالي البته به دليل نوع سيستم حقوق آنها ـ‌ كه بر خلاف اروپا ـ در بسياري موارد قانون نوشته شده‌اي نداشته و هر حكمي كه يك قاضي صادر مي‌كند مي‌تواند قانوني براي ساير قضات باشد، از اهميت و حساسيت مضاعفي برخوردار است. در اين شرايط وكلا در بسياري از پرونده‌ها با مواردي مواجه مي‌شوند كه به صورت عرف و كلاسه‌بندي نيست و بنابراين بايد بين چندين هزار حكم دادگاه، دهها حكم را كه به مورد آنها شبيه است بررسي كرده و به صورت دستي آناليز كنند كه روند بسيار وقت‌گير و دشواري است.

وي خاطر نشان كرد: با استفاده از نرم افزار طراحي شده كل فرايند بررسي احكام قضايي، موضوع بندي آنها و تهيه چكيده آنها به صورت كاملا خودكار انجام مي‌شود.

نرم افزار ابتدا چكيده بسيار كوتاهي از آراء قضايي را در حد يكي دو جمله ارائه مي‌كند و اگر كاربر مايل باشد مي‌تواند 10 درصد متن و در مرحله بعد تمام متن را ببيند. به اين ترتيب وكلا مي‌توانند با استفاده از اين نرم افزار و به صورت كاملا خودكار، احكام قضايي را به صورت جزء به جزء آناليز كرده و وارد بانك اطلاعات خود كنند كه اين امر كمك موثري در بررسي احكام قضايي خواهد بود.

دكتر «فرزين در» درباره نحوه طراحي اين نرم افزار هوشمند گفت: خلاصه نويسي خودكار از شاخه‌هاي پردازش زبان طبيعي - از گرايش‌هاي هوش مصنوعي - است. در هوش مصنوعي كه يك شاخه علمي چند رشته‌يي است نحوه رفتار و عكس العمل انسان در موقعيت‌هاي مختلف بررسي و ثبت مي‌شود و با حذف پارامترهاي احساسي مؤثر بر آنها نحوه توسط كامپيوتر شبيه سازي شود.

پردازش زبان طبيعي (NLP) نيز زير شاخه‌اي از هوش مصنوعي است كه طي آن نحوه خلاصه برداري و استخراج مفهوم داده‌هاي نوشتاري، صوتي يا تصويري توسط افراد بررسي و شناسايي شده و توسط كامپيوتر و برنامه‌هاي نرم افزاري شبيه سازي مي‌شود.

وي خاطر نشان كرد: پردازش زبان طبيعي به دليل افزايش روز افزون حجم اطلاعات الكترونيكي و اينترنتي بسيار توسعه يافته كه نمونه نسبتا ساده‌تر آن (شاخه جست‌وجوي اطلاعات ) موتورهاي جست‌وجوي اينترنتي مثل Google و Yahoo هستند كه البته نمونه‌هاي پيشرفته‌تري از نرم افزارهاي جست و جوي اطلاعات هم وجود دارند كه داده‌ها را در سطح عميق‌تر جست و جو مي‌كنند و عمدتا در زمينه‌هاي تحقيقاتي كاربرد دارند.

دكتر «فرزين در» در عين حال تاكيد كرد كه توانايي نرم افزار خلاصه نويسي متون قضايي به مراتب عميق‌تر و پيچيده‌تر از برنامه‌هاي موجود جست‌وجوي اطلاعات است؛ علاوه بر اين موضوع اين نرم افزار كه با مباحث قضايي و حقوقي سر و كار دارد آن قدر حساس و مستلزم دقت و اعتماد پذيري بالاست كه كمتر پژوهشگر يا مركز تحقيقاتي شهامت و ريسك پذيري ورود به اين عرصه را دارد .

«فرزين در» خاطر نشان كرد: در حال حاضر عمده مراكز تحقيقاتي فعال در زمينه خلاصه نويسي خودكار، فعاليتشان را به خلاصه نويسي مطالب روزنامه‌ها متمركز كرده‌اند و ريسك سرمايه‌گذاري در زمينه چنين نرم‌افزار تخصصي را نمي‌پذيرند چون به هر حال متقاعد كردن وكلا و حقوقدانان به كارايي اين چنين نرم‌افزاري بسيار دشوار است. در مورد اين نرم‌افزار هم در ابتدا قبولاندن كارايي نرم افزار به وكلا خيلي سخت بود ولي به تدريج با آزمون‌هاي مختلف از جمله مقايسه خلاصه نويسي نسخه تحقيقاتي نرم افزار ـ كه تز دكتري من بود ـ با نمونه خلاصه نويسي شده دستي و چند سيستم ديگر با همكاري 15 نفر از وكلا در دانشگاه مونترال عملا اثبات شد كه توانايي اين نرم افزار خلاصه نويسي تفاوت بسيار اندكي با انسان دارد و در حال حاضر توافقاتي با براي حمايت از اين طرح توسط مراكز حقوقي صورت گرفته است.

اين پژوهشگر جوان ايراني در ادامه گفت‌وگو با ايسنا درباره نحوه طراحي نرم افزار خلاصه نويسي هوشمند اظهار داشت: بخش اول پروژه بررسي عملكرد انسان در خلاصه نويسي و پارامترهاي مؤثر در آن بود كه در اين ارتباط چندين متن خلاصه را با متون اصليشان مقايسه كرده و شاخص‌هاي اصلي در خلاصه نويسي را شناسايي كرديم كه اين فرايند شامل يك سري محاسبات پيچيده براي بررسي ارتباطات واژگان و تركيب آنها بود.

اين بررسيها نشان داد كه در تحليل متون حقوقي ابتدا به تم اصلي متن و سپس به مولفه‌هاي ديگر نظير نوع درخواست، علت درخواست، مسايل مختلف پيرامون آن، نظرات وكلاي طرفين، نظر قاضي ــ كه براي وكلا بيشتر اين بخش مهم است ـ و در پايان نظر نهايي دادگاه توجه مي‌شود كه از نتايج اين بررسي در طراحي نرم افزار استفاده شده است.

وي در پاسخ به سؤالي درباره امكان خلاصه نويسي متون اسكن شده نيز توسط نرم افزار طراحي شده اظهار داشت: امكان ايجاد اين قابليت در نرم افزار وجود دارد كه البته كمي مشكلتر است ولي به هر حال با توجه به وجود تكنيك‌هاي OCR اين مساله چندان پيچيده نيست و اساسا مساله عمده در اين نرم افزار قابليت تحليل و بررسي مطالب و دعاوي حقوقي است تا ويژگي فني و رايانه‌يي متن چرا كه مثلا مقوله‌اي حقوقي مثل مهاجرت خود از 20 زمينه كاملا متفاوت تشكيل شده يا پرونده‌هاي مربوط به ماليات يا كپي رايت كه در دادگاههاي آمريكاي شمالي بسيار مهم است، طيف بسيار وسيعي از دعاوي مختلف با شرايط متفاوت را در بر مي‌گيرد كه نرم افزار بايد بتواند تمامي اين موارد را از هم تفكيك كرده و خلاصه‌اي را كه تامين كننده نظر وكيل (كاربر نرم افزار) باشد ارائه كند.

دكتر «فرزين در» در ادامه گفت و گو با ايسنا درباره امكان استفاده از اين نرم افزار در خلاصه نويسي متون غير انگليسي از جمله فارسي نيز گفت: ما سال گذشته مقداري روي خلاصه نويسي متون عربي كار كرديم كه كاراكترهاي آن مشابه به زبان فارسي است.اين نرم افزار شامل يك سري روابط و فرمول‌هاي پايه است كه به زبانهاي مختلف قابل انتقال است. ولي به هر حال براي استفاده از آن زبان فارسي به تغييراتي نياز است كه بايد افراد علاقمندي باشند كه در اين زمينه كار كنند.

اين پژوهشگر جوان ايراني در ادامه با اشاره به اين كه نتايج تحقيقات وي در زمينه نرم افزار خلاصه نويسي تاكنون در قابل 15 مقاله علمي ارائه شده است، تصريح كرد: با توجه به گسترش روز افزون تحقيقات در زمينه خلاصه نويسي متون، كه البته تقريبا 99 درصد آنها به خلاصه نويسي متن روزنامه‌ها اختصاص دارد، از سال 2002 كنفرانسي جهاني در زمينه خلاصه نويسي خودكار متون روزنامه‌يي راه‌اندازي شده كه در آن علاوه بر ارائه مقاله و تبادل نظر محققان اين رشته، دستاوردهاي تحقيقاتي گروه‌هاي مختلف در اين زمينه رتبه بندي مي‌شود كه ما هم هر سال در اين رقابت علمي شركت مي‌كنيم.

مسابقه امسال به اين صورت بود كه نرم افزارها بايد مجموعه‌اي از 30 مقاله خاص از يك روزنامه را بررسي كرده و از كل آن خلاصه‌اي كمتر از 250 كلمه تهيه مي‌كردند كه بتوانند به سؤال مورد نظر طراحان مسابقه پاسخ دهد.

در اين مسابقه 32 تيم از تمام دنيا شركت داشتند كه نرم افزار ما رتبه سوم را به دست آورد.

اين محقق جوان ايراني در پايان گفت و گوي خود با ايسنا، درباره ارزيابي خود از سطح علمي دانشگاههاي كشور گفت: سطح علمي دانش آموختگان دانشگاههاي ايران از لحاظ تئوري بسيار بالا است كه شايد يك علت عمده آن فيلتر سخت كنكور است كه كساني كه از آن رد مي‌شوند قاعدتا مستعد و علاقمند به تحصيل هستند ولي مشكل اساسي كه مانع از ارتقاي توان تحقيقاتي دانشجويان ما مي‌شود عدم حمايت كافي از آنها است.

وي خاطر نشان كرد: در كشورهايي نظير كانادا انواع بورس‌هاي تحصيلي و تحقيقاتي و كمك‌هاي مالي براي حمايت از دانشجوياني كه كار علمي و پژوهش مي‌كنند وجود دارد به طوري كه دانشجو مطمئن است كه اگر وقت خود را صرف مطالعه و تحقيق بكند از نظر مالي پشتيباني مي‌شود و به ازاي تلاشي كه مي‌كند، امتيازات و حقوقي را دريافت كرده و كارهاي او صرفا به اخذ مدرك ختم نمي‌شود.

مشكل اساسي ديگري كه در ايران وجود دارد كمبود ارتباط با كنفرانسها و مجامع علمي خارجي است. در دانشگاههاي كانادا هر استاد هر سال حداقل چند مقاله بين‌المللي ارائه مي‌دهد كه متاسفانه در دانشگاههاي كشور ما اين گونه نيست در زمينه مبادلات علمي بين‌المللي - كه به نظر من 85 درصد در پيشبرد طرحهاي تحقيقاتي نقش دارد - كمبودها و مشكلاتي وجود دارد.

كتاب‌هاي جديد شوراي عالي اطلاع رساني، رايگان و الكترونيكي

كتاب‌هاي جديد شوراي عالي اطلاع رساني، رايگان و الكترونيكي

---

سرويس خبر شبکه آنلاين

جمعه 13 آبان 1384

شورايعالي اطلاع‌رساني به تازگي تعداي کتاب جديد منتشر نموده و نسخه الکترونيکي آن‌ها را به طور رايگان در اختيار عموم قرار داده است.


شورايعالي اطلاع‌رساني به تازگي تعداي کتاب جديد منتشر نموده و نسخه الکترونيکي آن‌ها را به طور رايگان در اختيار عموم قرار داده است. از جمله اين کتاب‌ها مي‌توان به اين موارد اشاره کرد:

کتاب مالكيت معنوي ، ويژگي‌ها و كاربردها
با آغاز به كار شبكه اينترنت و رشد فراگير آن در سطح جهان، موضوع نام‌گذاري و آدرس‌دهي پايگاه‌هاي مختلف در اينترنت و ارجاع ميزبان¬هاي مختلف به همديگر از مسائلي بود كه بسيار حساس به نظر مي‌آمد؛ تدابيري اتخاذ شد، كه بر اساس آن به هر نشاني اينترنتي يك نام و بالعكس اطلاق شده و هر ميزبان در شبكه، داراي يك نام خاص (نام دامنه) باشد. بنابراين براي ايجاد تسهيلات و نيز تشخيص نام دامنه‌، سيستم نام‌گذاري نام‌هاي دامنه (DNS) پايه‌ريزي شد. در اين سيستم با وارد كردن نام دامنه در يك مرورگر وب يا در برنامه كاربردي و با پردازش‌هاي مياني، تبديل به يك نشاني آي‌پي (IP) شده و مرورگر وب يا برنامه مي‌تواند به كمك نشاني آي‌پي مقصد، ارتباطات لازم را برقرار كرده و داده‌ها را انتقال دهد. امروزه درباره اهميت مالكيت معنوي و حفظ آن در سطوح ملي، منطقه‌اي و بين‌المللي مباحث فراواني مطرح است و گسترش ارتباطات از طريق شبكه جهاني اينترنت و قابليت دسترسي سريع به تمامي اطلاعات برخط بر اهميت حفظ اين نوع مالكيت افزوده و براعتبار آن مي‌افزايد.

سر فصل‌هاي كتاب شامل "امتيازات مالكيت معنوي" ، "مالكيت معنوي و تجارت" ، "توسعه و مديريت امتيازات آي پي"و "گزيده اي از مجموعه مقالات وايپو و تجارت " است.


اين كتاب ترجمه اي است از چند مقاله مجله وايپو كه عناوين اين مقالات به عنوان سرفصل هاي كتاب انتخاب شده اند. اين کتاب را از اينجا دانلود کنيد.

کتاب زوال فاصله ها
سر فصل‌هاي كتاب شامل "انقلاب ارتباطات" ، "تلفن" ، "تلوزيون"و "اينترنت" است.

"تجارت و شركت ها"، "رقابت،تمركز و انحصار طلبي"، "سياست گذاري دنياي الكترونيكي"، "اقتصاد"، "جامعه، فرهنگ و فرد" و "حكومت و دولت-ملت" از ديگر سرفصل‌هاي اين كتاب مي‌باشد.

مخاطبان اين كتاب با توجه به محتوا و سرفصل‌هاي آن، اغلب مديران و كارشناسان فناوري اطلاعات را شامل مي‌شود. اين کتاب را از اينجا دانلود کنيد.





مجموعه مقالات نقش مراكز داده در توسعه فناوري اطلاعات و ارتباطات
دبيرخانه شوراي عالي اطلاع‌رساني با همكاري پارك فناوري پرديس همايش نقش مراكز داده در توسعه فناوري اطلاعات و ارتباطات را در روزهاي اول و دوم دي ماه 1383 در تهران برگزار كرد. هدفهاي اين همايش عبارت بود از: تدوين استانداردها و ادبيات مشترك؛ جلوگيري از موازي‌‌‌كاري و اتلاف منابع؛ و تشريح وظايف و تعريف مأموريت دستگاهها. از نتايج همايش، ارايه مقالاتي در حوزه‌هاي: بررسي جنبه‌هاي فني و اجرايي، كاربردها، مديريت و موضوعات حقوقي مراكز داده بود. دبيرخانه شوراي عالي اطلاع‌رساني به‌منظور اشاعه دستاوردهاي اين همايش، مجموعه مقالات اين همايش را در يك مجلد ويرايش و تدوين كرد كه اينك به جامعه علمي كشور تقديم مي‌شود. در اين مجموعة مقالات افزون بر چهارده مقاله ارايه شده، همچنين سند راهبردي مراكز داده كشور و آيين‌نامه مركز خدمات داده اينترنتي (IDC) نيز در پايان اثر به خوانندگان ارائه شده است. دبيرخانة شوراي عالي اطلاع‌رساني هيچ‌گونه تغيير و تصرفي در محتواي مقالات اعمال نكرده و صرفا به‌منظور يكسان‌سازي الگوي ارايه مقالات به ويرايش صوري آن اقدام كرده است. همچنين معادل لاتيني تمام اختصارات متن مقالات در پانوشتها ارائه شده است.
اين کتاب را از اينجا دانلود کنيد.


کتاب مقدمه اي بر معماري سازماني (ويژه مديران)
«معماري سازماني» رويكرد تقريباً جديدي است كه امروزه بعنوان روشي موثر در تطبيق اهداف راهبردي سازمانها با فناوري‌هاي اطلاعاتي و ارتباطي آنها شناخته شده است. مبحث فوق كه تقريبا از اواخر دهه هشتاد و به موازات پيشرفتهاي چشم‌گير در حوزه فناوري‌هاي اطلاعاتي و ارتباطي آغاز شده است روز به روز كاربردهاي بيشتري يافته و روشها و ابزارهاي مربوط به آن در حال تكامل هستند. در حال حاضر اين روش در اغلب كشورهاي دنيا مورد استفاده بوده و تقريباً مزاياي آن براي مديران اغلب سازمانها شناخته شده است. با توجه به نقش محوري مباحث «معماري سازماني» در برنامه‌ريزي‌هاي كلان فناوري اطلاعات و ارتباطات و نيز پيش‌بيني‌هاي صورت گرفته در رابطه با جايگاه آتي آن در سازمانهاي مدرن دنيا، آشنايي مديران بخشهاي دولتي و خصوصي با مفاهيم پايه، مزايا، و نيز كليات فرايند اجراي معماري سازماني، مي‌تواند كمك شاياني به همگرايي فعاليت‌هاي برنامه‌ريزي راهبردي و نيز هدايت تغييرات سازماني نمايد. اين کتاب را از اينجا دانلود کنيد.

خزندگان غول پيكر دنياي وب

خزندگان غول پيكر دنياي وب

---

اگر وب سايتي با بيش از 10 يا 20 هزار بازديد روزانه داريد و محتوای با مزيت نسبي توليد ميكنيد تصور نكنيد اين فقط كاربران و موتورهاي جستجو هستند كه سايت شما را زير و رو ميكنند.
اگر دامنه (domain) كوتاه و با مسمايی ثبت كرده ايد و حتي وب سايتي بر روي آن نيست فكر نكنيد فقط دلالان دامين هر از گاهي به آدرس شما سر ميزنند. در واقع اينترنت يك آكواريوم پر از برندها (نام های تجاری) و وب سايتهاي مختلف است و عده اي از بيرون و برخي از داخل اين فضا، حركات شما را تعقيب و نظاره ميكنند.


شركت Cnet را اغلب با سايتهاي download.com و mp3.com ميشناسيد. بد نيست نگاهي بياندازيم به استراتژيها و روند حركت اين شركت:


Cnet در اولين موج تشكيل شركتهاي دات كام از كسب و كار اصلي خود كه سخت افزار و متمركز بر محصولات كمپاني IBM بود شروع به فعاليت در حوزه وب نمود. به راحتي از مجموعه كارهاي cnet ميتوان فهميد كه مديرانش به كارهاي محتوايي و آموزشي، كه به تعبيري طاقت فرساترين كارهاي محيط وب براي يك بنگاه اقتصادي مي باشند، بسيار متمايل مي باشند. سايت اصلي شركت حاوي حجم انبوهي از مطالب، عكسها و فيلمهاي آموزشي در حوزه هاي متفاوت است. از طرز كار كردن با يك دوربين ديجيتالی گرفته تا مقايسه تصويري و مشخصات ريز دو لپ تاپ جديد از HP و Toshiba ! در موارد ديگر نيز اين طاقت فرسا بودن فعالیت های انجام شده در Cnet مصداق دارد. در سايتهاي download.com و mp3.com نيز روشهاي قديمي آرشيو نمودن فايلها بصورت كتابخانه اي (File Library) در مقابل روشهاي مدرن و ابداعي جديد مانند File Sharing كه به مراتب انرژي و هزينه كمتري را به سرويس دهنده تحميل مينمايد، بصورتي نخ نما جلوه مي کند.



اگر پشتوانه مالي قوي اين شركت نبود رهايي از بحران دات كام كه در دهه نود گريبانگير شركتهاي اينترنتي شده بود به هيچ عنوان ميسر نمی شد. در سال 2000 ارزش سهام اين شركت (NASDAQ: CNET) در "بازار نزدك" تا حد 40 دلار افت کرده بود و با شروع سياستهاي جديد تبليغات تحت وب شركت، اميد به بهبود وضعيت ميرفت ولي شايد cnet جزو شركتهايي بود كه اينكار را زود شروع كرده بود! چراكه بحران تا اواسط سال 2002 تشديد شد، جايي كه سهام اين شركت به كف باور نكردني 62 سنت رسيد!
در اين زمان تبليغات تحت وب آرام آرام به طوفاني جديد براي شركتهايي كه ديگر بر روي بيلبوردها و تيزرهاي تلوزيوني آرام و قرار نميگرفتند تبديل شد كه شايد بتوان گفت گوگل كاتاليزور و شتاب دهنده ای براي اين روند بود. cnet بخوبي از اين فرصت استفاده نمود و با پتانسيل قويٍ ترافيك هدفمندش خود در سايتهاي مختلف خود، توانست سهمي از بودجه تبليغاتي شركتها را به خود اختصاص دهد. تبليغاتي كه اصولا به شركتهاي متمول و لوكس تعلق ميگيرند و امكانات خاصي نظير استريمهاي ويديويي و امكانات آموزشي بصورت متفاوتی از گوگل جلوه مينمايند. به گفته سايت اينترنت نيوز "cnet ماشيني شده است كه بازديد كنندگان را به مشتريان واقعي تبديل مينمايد"
از يك نكته نيز غافل نشويم كه روش خاص تبليغاتي cnet هزينه هاي زيادي نظير هزينه پهناي باند وسيع و سخت افزارهاي گران قيمت مالتي مديا مي طلبيد كه ارزان شدن اين خدمات با پيشرفت اينترنت و تكنولوژي بسيار ثمربخش و موثر واقع شده است.

از اواسط سال 2002 تا كنون سهام اين شركت روند صعودي داشته است و حالا به بيش از 24 برابر افزايش پيدا کرده است. با اين حال سه شنبه گذشته (25 اكتبر 2005) با پيروزي cnet در دعوايی با گوگل بر سر سايت news.com بار ديگر تحليلگران "نزدك" سهام اين شركت را "فوق العاده ارزشمند" توصيف كردند که باید انتظار رشد بيشتري را از آن داشت.

آقاي جعفری يكي از اين تحليلگران ميگويد "بازار سهام اكنون دارد مزد رشد حجمي و محتوايي cnet را به خوبي به سهامداران پرداخت مينمايد." آقاي جعفري چندي پيش در مرز 10 دلار نيز سهام cnet را ارزشمند توصيف كرده بود. تحليلگر ديگري (كه بطور تصادفي او هم ايرانيست!) خانم صفا رشتچی است که ميگويد "رشد گردش كار و سود خالص این شركت مديون تلاش پيگيرش در دستيابي به حوزه ی بازيها و سرگرميهاي اينترنتي بدست آمده است. جايي كه cnet به مخاطبان گسترده اي دست يافته است" اشاره ايشان به مجموعه هاي gamespot.com، mp3.com و tv.com ميباشد.

آخرين اطلاعات خبر از خريداري سايت metacritic.com که فعال در زمينه سرگرمي هاي اينترنتي است را به مبلغ اعلام نشده اي در ماه آگوست سال جاري میدهد. اين سايت با 170 هزار بازديد كننده یکتا (unique visitor) در ماه كه رقم بسيار بزرگي نيز محسوب نميشود، نشان از پويايي اين شركت دارد و هنوز به نظر ميرسد خزنده اي غول پيكر چشمان خود را به اتفاقات اين محيط دوخته است.

شبکه اترنت (Ethernet) چيست؟

شبکه اترنت (Ethernet) چيست؟ دستيابی به اطلاعات با روش های مطمئن و با سرعت بالا يکی از رموز موفقيت هر سازمان و موسسه است . طی ساليان اخير هزاران پرونده و کاغذ که حاوی اطلاعات با ارزش برای يک سازمان بوده ، در کامپيوتر ذخيره شده اند. با تغذيه دريائی از اطلاعات به کامپيوتر ، امکان مديريت الکترونيکی اطلاعات فراهم شده است . کاربران متفاوت در اقصی نقاط جهان قادر به اشتراک اطلاعات بوده و تصويری زيبا از همياری و همکاری اطلاعاتی را به نمايش می گذارند. شبکه های کامپيوتری در اين راستا و جهت نيل به اهداف فوق نقش بسيار مهمی را ايفاء می نمايند. اينترنت که عالی ترين تبلور يک شبکه کامپيوتری در سطح جهان است، امروزه در مقياس بسيار گسترده ای استفاده شده و ارائه دهندگان اطلاعات ، اطلاعات و يا فرآورده های اطلاعاتی خود را در قالب محصولات توليدی و يا خدمات در اختيار استفاده کنندگان قرار می دهند. وب که عالی ترين سرويس خدماتی اينترنت می باشد کاربران را قادر می سازد که در اقصی نقاط دنيا اقدام به خريد، آموزش ، مطالعه و ... نمايند. با استفاده از شبکه، يک کامپيوتر قادر به ارسال و دريافت اطلاعات از کامپيوتر ديگر است . اينترنت نمونه ای عينی از يک شبکه کامپيوتری است . در اين شبکه ميليون ها کامپيوتر در اقصی نقاط جهان به يکديگر متصل شده اند. اينترنت شبکه ای است مشتمل بر زنجيره ای از شبکه های کوچکتراست . نقش شبکه های کوچک برای ايجاد تصويری با نام اينترنت بسيار حائز اهميت است . تصويری که هر کاربر با نگاه کردن به آن گمشده خود را در آن پيدا خواهد کرد. در اين بخش به بررسی شبکه های کامپيوتری و جايگاه مهم آنان در زمينه تکنولوژی اطلاعات و مديريت الکترونيکی اطلاعات خواهيم داشت . شبکه های محلی و شبکه های گسترده تاکنون شبکه های کامپيوتری بر اساس مولفه های متفاوتی تقسيم بندی شده اند. يکی از اين مولفه ها '' حوزه جغرافيائی '' يک شبکه است . بر همين اساس شبکه ها به دو گروه عمده LAN)Local area network) و WAN)Wide area network) تقسيم می گردند. در شبکه های LAN مجموعه ای از دستگاه های موجود در يک حوزه جغرافيائی محدود، نظير يک ساختمان به يکديگر متصل می گردند . در شبکه های WAN تعدادی دستگاه که از يکديگر کيلومترها فاصله دارند به يکديگر متصل خواهند شد. مثلا'' اگر دو کتابخانه که هر يک در يک ناحيه از شهر بزرگی مستقر می باشند، قصد اشتراک اطلاعات را داشته باشند، می بايست شبکه ای WAN ايجاد و کتابخانه ها را به يکديگر متصل نمود. برای اتصال دو کتابخانه فوق می توان از امکانات مخابراتی متفاوتی نظير خطوط اختصاصی (Leased) استفاده نمود. شبکه های LAN نسبت به شبکه های WAN دارای سرعت بيشتری می باشند. با رشد و توسعه دستگاههای متفاوت مخابراتی ميزان سرعت شبکه های WAN ، تغيير و بهبود پيدا کرده است . امروزه با بکارگيری و استفاده از فيبر نوری در شبکه های LAN امکان ارتباط دستگاههای متعدد که در مسافت های طولانی نسبت بيکديگر قرار دارند، فراهم شده است . اترنت در سال 1973 پژوهشگری با نام '' Metcalfe'' در مرکز تحقيقات شرکت زيراکس، اولين شبکه اترنت را بوجود آورد. هدف وی ارتباط کامپيوتر به يک چاپگر بود. وی روشی فيزيکی بمنظور کابل کشی بين دستگاههای متصل بهم در اترنت ارائه نمود. اترنت در مدت زمان کوتاهی بعنوان يکی از تکنولوژی های رايج برای برپاسازی شبکه در سطح دنيا مطرح گرديد. همزمان با پيشرفت های مهم در زمينه شبکه های کامپيوتری ، تجهيزات و دستگاه های مربوطه، شبکه های اترنت نيز همگام با تحولات فوق شده و قابليت های متفاوتی را در بطن خود ايجاد نمود. با توجه به تغييرات و اصلاحات انجام شده در شبکه های اترنت ،عملکرد و نحوه کار آنان نسبت به شبکه های اوليه تفاوت چندانی نکرده است . در اترنت اوليه، ارتباط تمام دستگاه های موجود در شبکه از طريق يک کابل انجام می گرفت که توسط تمام دستگاهها به اشتراک گذاشته می گرديد. پس از اتصال يک دستگاه به کابل مشترک ، می بايست پتانسيل های لازم بمنظور ايجاد ارتباط با ساير دستگاههای مربوطه نيز در بطن دستگاه وجود داشته باشد (کارت شبکه ) . بدين ترتيب امکان گسترش شبکه بمنظور استفاده از دستگاههای چديد براحتی انجام و نيازی به اعمال تغييرات بر روی دستگاههای موجود در شبکه نخواهد بود. اترنت يک تکنولوژی محلی (LAN) است. اکثر شبکه های اوليه در حد و اندازه يک ساختمان بوده و دستگاهها نزديک به هم بودند. دستگاههای موجود بر روی يک شبکه اترنت صرفا'' قادر به استفاده از چند صد متر کابل بيشترنبودند.اخيرا'' با توجه به توسعه امکانات مخابراتی و محيط انتقال، زمينه استقرار دستگاههای موجود در يک شبکه اترنت با مسافت های چند کيلومترنيز فراهم شده است . پروتکل پروتکل در شبکه های کامپيوتری به مجموعه قوانينی اطلاق می گردد که نحوه ارتباطات را قانونمند می نمايد. نقش پروتکل در کامپيوتر نظير نقش زبان برای انسان است . برای مطالعه يک کتاب نوشته شده به فارسی می بايست خواننده شناخت مناسبی از زبان فارسی را داشته باشد. بمنظور ارتباط موفقيت آميز دو دستگاه در شبکه می بايست هر دو دستگاه از يک پروتکل مشابه استفاده نمايند. اصطلاحات اترنت شبکه های اترنت از مجموعه قوانين محدودی بمنظور قانونمند کردن عمليات اساسی خود استفاده می نمايند. بمنظور شناخت مناسب قوانين موجود لازم است که با برخی از اصطلاحات مربوطه در اين زمينه بيشتر آشنا شويم : Medium (محيط انتقال ) . دستگاههای اترنت از طريق يک محيط انتقال به يکديگر متصل می گردند. Segment (سگمنت ) . به يک محيط انتقال به اشتراک گذاشته شده منفرد، '' سگمنت '' می گويند. Node ( گره ) . دستگاههای متصل شده به يک Segment را گره و يا '' ايستگاه '' می گويند. Frame (فريم) . به يک بلاک اطلاعات که گره ها از طريق ارسال آنها با يکديگر مرتبط می گردند، اطلاق می گردد فريم ها مشابه جملات در زبانهای طبيعی ( فارسی، انگليسی ... ) می باشند. در هر زبان طبيعی برای ايجاد جملات، مجموعه قوانينی وجود دارد مثلا'' يک جمله می بايست دارای موضوع و مفهوم باشد. پروتکل های اترنت مجموعه قوانين لازم برای ايجاد فريم ها را مشخص خواهند کرد .اندازه يک فريم محدود بوده ( دارای يک حداقل و يک حداکثر ) و مجموعه ای از اطلاعات ضروری و مورد نيار می بايست در فريم وجود داشته باشد. مثلا'' يک فريم می بايست دارای آدرس های مبداء و مقصد باشد. آدرس های فوق هويت فرستنده و دريافت کننده پيام را مشخص خواهد کرد. آدرس بصورت کاملا'' اختصاصی يک گره را مشخص می نمايد.( نظير نام يک شخص که بيانگر يک شخص خاص است ) . دو دستگاه متفاوت اترنت نمی توانند دارای آدرس های يکسانی باشند. يک سيگنال اترنت بر روی محيط انتقال به هر يک از گره های متصل شده در محيط انتقال خواهد رسيد. بنابراين مشخص شدن آدرس مقصد، بمنظوردريافت پيام نقشی حياتی دارد. مثلا'' در صورتيکه کامپيوتر B ( شکل بالا) اطلاعاتی را برای چاپگر C ارسال می دارد کامپيوترهای A و D نيز فريم را دريافت و آن را بررسی خواهند کرد. هر ايستگاه زمانيکه فريم را دريافت می دارد، آدرس آن را بررسی تا مطمئن گردد که پيام برای وی ارسال شده است يا خير؟ در صورتيکه پيام برای ايستگاه مورد نظر ارسال نشده باشد، ايستگاه فريم را بدون بررسی محتويات آن کنار خواهد گذاشت ( عدم استفاده ). يکی از نکات قابل توجه در رابطه با آدرس دهی اترنت، پياده سازی يک آدرس Broadcast است . زمانيکه آدرس مقصد يک فريم از نوع Broadcast باشد، تمام گره های موجود در شبکه آن را دريافت و پردازش خواهند کرد. CSMA/CD تکنولوژی CSMA/CD )carrier-sense multiple access with collision detection ) مسئوليت تشريح و تنظيم نحوه ارتباط گره ها با يکديگررا برعهده دارد. با اينکه واژه فوق پيچيده بنظر می آيد ولی با تقسيم نمودن واژه فوق به بخش های کوچکتر، می توان با نقش هر يک از آنها سريعتر آشنا گرديد. بمنظور شناخت تکنولوژی فوق مثال زير را در نظر بگيريد : فرض کنيد سگمنت اترنت، مشابه يک ميز ناهارخوری باشد. چندين نفر ( نظير گره ) دور تا دور ميز نشسته و به گفتگو مشغول می باشند. واژه multiple access ( دستيابی چندگانه) بدين مفهوم است که : زمانيکه يک ايستگاه اترنت اطلاعاتی را ارسال می دارد تمام ايستگاههای ديگر موجود ( متصل ) در محيط انتقال ، نيز از انتقال اطلاعات آگاه خواهند شد.(.نظير صحبت کردن يک نفر در ميز ناهار خوری و گوش دادن سايرين ). فرض کنيد که شما نيز بر روی يکی از صندلی های ميز ناهار خوری نشسته و قصد حرف زدن را داشته باشيد، در همان زمان فرد ديگری در حال سخن گفتن است در اين حالت می بايست شما در انتظار اتمام سخنان گوينده باشيد. در پروتکل اترنت وضعيت فوق carrier sense ناميده می شود.قبل از اينکه ايستگاهی قادر به ارسال اطلاعات باشد می بايست گوش خود را بر روی محيط انتقال گذاشته و بررسی نمايد که آيا محيط انتقال آزاد است ؟ در صورتيکه صدائی از محيط انتقال به گوش ايستگاه متقاضی ارسال اطلاعات نرسد، ايستگاه مورد نظر قادر به استفاده از محيط انتقال و ارسال اطلاعات خواهد بود. Carrier-sense multiple access شروع يک گفتگو را قانونمند و تنظيم می نمايد ولی در اين رابطه يک نکته ديگر وجود دارد که می بايست برای آن نيز راهکاری اتخاذ شود.فرض کنيد در مثال ميز ناهار خوری در يک لحظه سکوتی حاکم شود و دو نفر نيز قصد حرف زدن را داشته باشند.در چنين حالتی در يک لحظه سکوت موجود توسط دو نفر تشخيص و بلافاصله هر دو تقريبا'' در يک زمان يکسان شروع به حرف زدن می نمايند.چه اتفاقی خواهد افتاد ؟ در اترنت پديده فوق را تصادم (Collision) می گويند و زمانی اتفاق خواهد افتاد که دو ايستگاه قصد استفاده از محيط انتقال و ارسال اطلاعات را بصورت همزمان داشته باشند. در گفتگوی انسان ها ، مشکل فوق را می توان بصورت کاملا'' دوستانه حل نمود. ما سکوت خواهيم کرد تا اين شانس به سايرين برای حرف زدن داده شود.همانگونه که در زمان حرف زدن من، ديگران اين فرصت را برای من ايجاد کرده بودند! ايستگاههای اترنت زمانيکه قصد ارسال اطلاعات را داشته باشند، به محيط انتقال گوش فرا داده تا به اين اطمينان برسند که تنها ايستگاه موجود برای ارسال اطلاعات می باشند. در صورتيکه ايستگاههای ارسال کننده اطلاعات متوجه نقص در ارسال اطلاعات خود گردند ،از بروز يک تصادم در محيط انتقال آگاه خواهند گرديد. در زمان بروز تصادم ، هر يک از ايستگاههای مربوطه به مدت زمانی کاملا'' تصادفی در حالت انتظار قرار گرفته و پس از اتمام زمان انتظار می بايست برای ارسال اطلاعات شرط آزاد بودن محيط انتقال را بررسی نمايند! توقف تصادفی و تلاش مجدد يکی از مهمترين بخش های پروتکل است . محدوديت های اترنت يک شبکه اترنت دارای محدوديت های متفاوت از ابعاد گوناگون (بکارگيری تجهيزات ) است .طول کابلی که تمام ايستگاهها بصورت اشتراکی از آن بعنوان محيط انتقال استفاده می نمايند يکی از شاخص ترين موارد در اين زمنيه است . سيگنال های الکتريکی در طول کابل بسرعت منتشر می گردند. همزمان با طی مسافتی، سيگنال ها ضعيف می گردند. وچود ميدان های الکتريکی که توسط دستگاههای مجاور کابل نظيرلامپ های فلورسنت ايجاد می گردد ، باعث تلف شدن سيگنال می گردد. طول کابل شبکه می بايست کوتاه بوده تا امکان دريافت سيگنال توسط دستگاه های موجود در دو نقطه ابتدائی و انتهائی کابل بصورت شفاف و با حداقل تاخير زمانی فراهم گردد. همين امر باعث بروز محدوديت در طول کابل استفاده شده، می گردد پروتکل CSMA/CD امکان ارسال اطلاعات برای صرفا'' يک دستگاه را در هر لحظه فراهم می نمايد، بنابراين محدوديت هائی از لحاظ تعداد دستگاههائی که می توانند بر روی يک شبکه مجزا وجود داشته باشند، نيز بوجود خواهد آمد. با اتصال دستگاه های متعدد (فراوان ) بر روی يک سگمنت مشترک، شانس استفاده از محيط انتقال برای هر يک از دستگاه های موجود بر روی سگمنت کاهش پيدا خواهد کرد. در اين حالت هر دستگاه بمنظور ارسال اطلاعات می بايست مدت زمان زيادی را در انتظار سپری نمايد . توليد کنندگان تجهيزات شبکه دستگاه های متفاوتی را بمنظور غلبه بر مشکلات و محدوديت گفته شده ، طراحی و عرضه نموده اند. اغلب دستگاههای فوق مختص شبکه های اترنت نبوده ولی در ساير تکنولوژی های مرتبط با شبکه نقش مهمی را ايفاء می نمايند. تکرارکننده (Repeater) اولين محيط انتقال استفاده شده در شبکه های اترنت کابل های مسی کواکسيال بود که Thicknet ( ضخيم) ناميده می شوند. حداکثر طول يک کابل ضخيم 500 متر است . در يک ساختمان بزرگ ، کابل 500 متری جوابگوی تمامی دستگاه های شبکه نخواهد بود. تکرار کننده ها با هدف حل مشکل فوق، ارائه شده اند. . تکرارکننده ها ، سگمنت های متفاوت يک شبکه اترنت را به يکديگر متصل می کنند. در اين حالت تکرارکننده سيگنال ورودی خود را از يک سگمنت اخذ و با تقويت سيگنال آن را برای سگمنت بعدی ارسال خواهد کرد. بدين تزتيب با استفاده از چندين تکرار کننده و اتصال کابل های مربوطه توسط آنان ، می توان قطر يک شبکه را افزايش داد. ( قطر شبکه به حداکثر مسافت موجود بين دو دستگاه متمايز در شبکه اطلاق می گردد ) Bridges و سگمنت شبکه های اترنت همزمان با رشد (بزرگ شدن) دچار مشکل تراکم می گردند. در صورتيکه تعداد زيادی ايستگاه به يک سگمنت متصل گردند، هر يک دارای ترافيک خاص خود خواهند بود . در شرايط فوق ، ايستگاههای متعددی قصد ارسال اطلا عات را دارند ولی با توجه به ماهيت اين نوع از شبکه ها در هر لحظه يک ايستگاه شانس و فرصت استفاده از محيط انتقال را پيدا خواهد کرد. در چنين وضعيتی تعداد تصادم در شبکه افزايش يافته و عملا'' کارآئی شبکه افت خواهد کرد. يکی از راه حل های موجود بمنظور برطرف نمودن مشکل تراکم در شبکه تقسيم يک سگمنت به چندين سگمنت است . با اين کار برای تصادم هائی که در شبکه بروز خواهد کرد، دامنه وسيعتری ايجاد می گردد.راه حل فوق باعث بروز يک مشکل ديگر می گردد: سگمنت ها قادر به اشتراک اطلاعات با يکديگر نخواهند بود. بمنظور حل مشکل فوق، Bridges در شبکه اترنت پياده سازی شده است . Bridge دو و يا چندين سگمنت را به يکديگر متصل خواهد کرد. بدين ترتيب دستگاه فوق باعث افزايش قطر شبکه خواهد شد. عملکرد Bridge از بعد افزايش قطر شبکه نظير تکرارکننده است ، با اين نفاوت که Bridge قادر به ايجاد نظم در ترافيک شبکه نيز خواهد بود . Bridge نظير ساير دستگاههای موجود در شبکه قادر به ارسال و دريافت اطلاعات بوده ولی عملکرد آنها دقيقا'' مشابه يک ايستگاه نمی باشد. Bridge قادر به ايجاد ترافيکی که خود سرچشمه آن خواهد بود، نيست ( نظير تکرارکننده ) .Bridge صرفا'' چيزی را که از ساير ايستگاهها می شنود ، منعکس می نمايد. ( Bridge قادر به ايجا د يک نوع فريم خاص اترنت بمنظور ايجاد ارنباط با ساير Bridge ها می باشند ) همانگونه که قبلا'' اشاره گرديد هر ايستگاه موجود در شبکه تمام فريم های ارسال شده بر روی محيط انتقال را دريافت می نمايد.(صرفنظر ازاينکه مقصد فريم همان ايستگاه باشد و يا نباشد.) Bridge با تاکيد بر ويژگی فوق سعی بر تنظيم ترافيک بين سگمنت ها دارد. همانگونه که در شکل فوق مشاهده می گردد Bridge دو سگمنت را به يکديگر متصل نموده است . در صورتيکه ايستگاه A و يا B قصد ارسال اطلاعات را داشته باشند Bridge نيز فريم های اطلاعاتی را دريافت خواهد کرد. نحوه برخورد Bridge با فريم های اطلاعاتی دريافت شده به چه صورت است؟ آيا قادر به ارسال اتوماتيک فريم ها برای سگمنت دوم می باشد؟ يکی ازاهداف استفاده از Bridge کاهش ترافيک های غيرضروری در هر سگمنت است . در اين راستا، آدرس مقصد فريم ، قبل از هر گونه عمليات بر روی آن، بررسی خواهد شد. در صورتيکه آدرس مقصد، ايستگاههای A و يا B باشد نيازی به ارسال فريم برای سگمنت شماره دو وجود نخواهد داشت . در اين حالت Bridge عمليات خاصی را انجام نخواهد داد. نحوه برخورد Bridge با فريم فوق مشابه فيلتر نمودن است . درصورتيکه آدرس مقصد فريم يکی از ايستگاههای C و يا D باشد و يا فريم مورد نظر دارای يک آدرس از نوع Broadcast باشد ، Bridge فريم فوق را برای سگمنت شماره دو ارسال خواهد کرد. با ارسال و هدايت فريم اطلاعاتی توسط Bridge امکان ارتباط چهار دستگاه موجود در شبکه فراهم می گردد. با توجه به مکانيزم فيلتر نمودن فريم ها توسط Bridge ، اين امکان بوجود خواهد آمد که ايستگاه A اطلاعاتی را برای ايستگاه B ارسال و در همان لحظه نيز ايستگاه C اطلاعاتی را برای ايستگاه D ارسال نمايد.بدين ترتيب امکان برقراری دو ارتباط بصورت همزمان بوجود آمده است . روترها : سگمنت های منطقی با استفاده از Bridge امکان ارتباط همزمان بين ايستگاههای موجود در چندين سگمنت فراهم می گردد. Bridge در رابطه با ترافيک موجود در يک سگمنت عمليات خاصی را انجام نمی دهد. يکی از ويژگی های مهم Bridge ارسالی فريم های اطلاعاتی از نوع Broadcast برای تمام سگمنت های متصل شده به يکديگر است. همزمان با رشد شبکه و گسترش سگمنت ها، ويژگی فوق می تواند سبب بروز مسائلی در شبکه گردد. زمانيکه تعداد زيادی از ايستگاه های موجود در شبکه های مبتنی بر Bridge ، فريم های Broadcast را ارسال می نمايند، تراکم اطلاعاتی بوجود آمده بمراتب بيشتر از زمانی خواهد بود که تمامی دستگاهها در يک سگمنت قرار گرفته باشند. روتر يکی از دستگاههای پيشرفته در شبکه بوده که قادر به تقسيم يک شبکه به چندين شبکه منطقی مجزا است . روتر ها يک محدوده منطقی برای هر شبکه ايجاد می نمايند. روترها بر اساس پروتکل هائی که مستقل از تکنولوژی خاص در يک شبکه است، فعاليت می نمايند. ويژگی فوق اين امکان را برای روتر فراهم خواهد کرد که چندين شبکه با تکنولوژی های متفاوت را به يکديگر مرتبط نمايد. استفاده از روتر در شبکه های محلی و گسترده امکان پذيراست . وضعيت فعلی اترنت از زمان مطرح شدن شبکه های اترنت تاکنون تغييرات فراوانی از بعد تنوع دستگاه های مربوطه ايجاد شده است . در ابتدا از کابل کواکسيال در اين نوع شبکه ها استفاده می گرديد.امروزه شبکه های مدرن اترنت از کابل های بهم تابيده و يا فيبر نوری برای اتصال ايستگاه ها به يکديگر استفاده می نمايند. در شبکه های اوليه اترنت سرعت انتقال اطلاعات ده مگابيت در ثانيه بود ولی امروزه اين سرعت به مرز 100و حتی 1000 مگابيت در ثانيه رسيده است . مهمترين تحول ايجاد شده در شبکه های اترنت امکان استفاده از سوئيچ های اترنت است .سگمنت ها توسط سوئيچ به يکديگر متصل می گردند. ( نظير Bridge با اين تفاوت عمده که امکان اتصال چندين سگمنت توسط سوئيچ فراهم می گردد) برخی از سوئيچ ها امکان اتصال صدها سگمنت به يکديگر را فراهم می نمايند. تمام دستگاههای موجود در شبکه، سوئيچ و يا ايستگاه می باشند . قبل از ارسال فريم های اطلاعاتی برا ی هر ايستگاه ، سوئيچ فريم مورد نظر را دريافت و پس از بررسی، آن را برای ايستگاه مقصد مورد نظر ارسال خواهد کرد . عمليات فوق مشابه Bridge است ، ولی در مدل فوق هر سگمنت دارای صرفا'' يک ايستگاه است و فريم صرفا'' به دريافت کننده واقعی ارسال خواهد شد. بدين ترتيب امکان برقراری ارتباط همزمان بين تعداد زيادی ايستگاه در شبکه های مبتنی بر سوئيچ فراهم خواهد شد. همزمان با مطرح شدن سوئيچ های اترنت مسئله Full-duplex نيز مطرح گرديد. Full-dulex يک اصطلاح ارتباطی است که نشاندهنده قابليت ارسال و دريافت اطلاعات بصورت همزمان است . در شبکه های اترنت اوليه وضعيت ارسال و دريافت اطلاعات بصورت يکطرفه (half-duplex) بود.در شبکه های مبتنی بر سوئيچ، ايستگاهها صرفا'' با سوئيچ ارتباط برقرار کرده و قادر به ارتباط مستقيم با يکديگر نمی باشند. در اين نوع شبکه ها از کابل های بهم تابيده و فيبر نوری استفاده و سوئيچ مربوطه دارای کانکنورهای لازم در اين خصوص می باشند.. شبکه های مبتنی بر سوئيچ عاری از تصادم بوده و همزمان با ارسال اطلاعات توسط يک ايستگاه به سوئيچ ، امکان ارسال اطلاعات توسط سوئيچ برای ايستگاه ديگر نيز فراهم خواهد شد. اترنت و استاندارد 802.3 شايد تاکنون اصطلاح 802.3 را در ارتباط با شبکه های اترنت شنيده باشيد . اترنت بعنوان يک استاندارد شبکه توسط شرکت های : ديجيتال، اينتل و زيراکس (DIX) مطرح گرديد. در سال 1980 موسسه IEEE کميته ای را مسئول استاندار سازی تکنولوژی های مرتبط با شبکه کرد. موسسه IEEE نام گروه فوق را 802 قرار داد. ( عدد 802 نشاندهنده سال و ماه تشکيل کميته استاندارسازی است ) کميته فوق از چندين کميته جانبی ديگر تشکيل شده بود . هر يک از کميته های فرعی نيز مسئول بررسی جنبه های خاصی از شبکه گرديدند. موسسه IEEE برای تمايز هر يک از کميته های جانبی از روش نامگذاری : x802.x استفاده کرد. X يک عدد منصر بفرد بوده که برای هر يک از کميته ها در نظر گرفته شده بود . گروه 802.3 مسئوليت استاندارد سازی عمليات در شبکه های CSMA/CD را برعهده داشتند. ( شبکه فوق در ابتدا DIX Ethernet ناميده می شد ) اترنت و 802.3 از نظر فرمت داده ها در فريم های اطلاعاتی با يکديگر متفاوت می باشند. تکنولوژی های متفاوت شبکه متداولترين مدل موجود در شبکه های کامپيوتری( رويکرد ديگری از اترنت ) توسط شرکت IBM و با نام Token ring عرضه گرديد. در شبکه های اترنت بمنظور دستيابی از محيط انتقال از فواصل خالی (Gap) تصادفی در زمان انتقال فريم ها استفاده می گردد. شبکه های Token ring از يک روش پيوسته در اين راستا استفاده می نمايند. در شبکه های فوق ، ايستگاه ها از طريق يک حلقه منطقی به يکديگر متصل می گردند. فريم ها صرفا'' در يک جهت حرکت و پس از طی طول حلقه ، فريم کنار گذاشته خواهد شد. روش دستيابی به محيط انتقال برای ارسال اطلاعات تابع CSMA/CD نخواهد بود و از روش Token passing استفاده می گردد. در روش فوق در ابتدا يک Token ( نوع خاصی از يک فريم اطلاعاتی ) ايجاد می گردد . Token فوق در طول حلقه می چرخد . زمانيکه يک ايستگاه قصد ارسال اطلاعات را داشته باشد، می بايست Token را در اختيار گرفته و فريم اطلاعاتی خود را بر روی محيط انتقال ارسال دارد. زمانيکه فريم ارسال شده مجددا'' به ايستگاه ارسال کننده برگشت داده شد ( طی نمودن مسير حلقه )، ايستگاه فريم خود را حذف و يک Token جديد را ايجاد وآن را بر روی حلقه قرار خواهد داد. در اختيار گرفتن Token شرط لازم برا ی ارسال اطلاعات است . سرعت ارسال اطلاعات در اين نوع شبکه ها چهار تا شانزده مگابيت در ثانيه است . اترنت با يک روند ثابت همچنان به رشد خود ادامه می دهد. پس از گذشت حدود سی سال ازعمر شبکه های فوق استانداردهای مربوطه ايجاد و برای عموم متخصصين شناخته شده هستند و همين امر نگهداری و پشتيبانی شبکه های اترنت را آسان نموده است . اترنت با صلابت بسمت افزايش سرعت و بهبود کارآئی و عملکرد گام بر می دارد.

تاريخچه علامت @

تاريخچه علامت @

---

علامت @، از سال 1972، كه ري تاملينسون Ray Tomlinson ، آن را، به عنوان جداگري در نشاني‌هاي پست الكترونيك به كار برد، جزئي مهم از اينترنت و يكي از طلايه‌داران آن گرديد. با نگاهي به نظرات گيج‌كننده‌اي كه گاه به گاه در گروههاي خبري (newsgroup ) مختلف منعكس مي‌شود مي‌توان فهميد كه بزرگترين مشكل بيشتر كاربران شبكه، اين است كه آن را چه بنامند. عجيب نيست كه به غير از كساني كه به دفترداري، فاكتورنويسي و زمينه‌هاي وابسته مشغولند، تعداد كمي بطور مرتب از آن استفاده مي‌كنند. تعداد كمتري هم، به دنبال نامي، چيزي مثل "حرفي كه دورش يك خط گرد است"، براي آن بوده‌اند.

در واقع، تاريخ استفاده @ در تجارت، به اواخر قرون وسطي، باز مي‌گردد. يك مدرس ايتاليايي، به نام جورجيو استبايل Giorgio Stabile ، استاد تاريخ علم La Sapienza University ، اخيرا ادعا كرده كه شواهدي، دال بر استفاده آن در اسناد تجار فلورانس Florentine حدود 500 سال پيش، يافته است. در آن زمان، نماد آمفورا (amphora = مقياسي برابر با ظرفيت يك خمره سفالي معمول آن زمان، كه براي حمل و نقل غلات و مايعات، در مديترانه، به كار مي‌رفت، معادل يك‌سيم بشكه {barrel }) بود. اين علامت، يك A (نماد آمفورا) دستنويس بود، كه به آن اضافات تزئيني دستخط خاص فلورانس نيز، افزوده شده بود.

قبلا تصور مي‌شد، كه اين علامت مخفف كلمه ad لاتين، به معناي "به، به سمت، در" است به همين سبب، در خط سرهم انگليسي، خط عمودي d به سمت چپ مي‌چرخيد، و پيرامون a كشيده مي‌شد، تا سرانجام، بخش پائينترش به a پيوسته، نمادي را ايجاد مي‌كرد.

اين نماد، صرف‌نظر از خاستگاهش، ظاهرا خيلي زود در اروپاي شمالي، معناي جديدش، "به بهاي"، را اختيار كرد. و استفاده از آن، در صورت‌حسابها، به عنوان قيمت واحد چيزي، باب شد ("3 yds of lace for my lady @ 1/4d a yard").

چون @ در تجارت استفاده مي‌شد، از سال 1880 به اين طرف، در صفحه‌كليد ماشين‌تحريرها، جاي داده شد. جالب اينكه، به عقيده بعضي از طراحان ، اين علامت آنقدر مهم نبود كه در ماشين‌تحريرهاي اوليه، جاي داده شود (تا سال 3781، نه صفحه‌كليد Sholes ، آن را داشت، و نه صفحه‌كليد Caligraph ، به جاي آن & را داشتند). بعدها جزئي از صفحه كليد استاندارد شد، ودر دهه شصت، جزء مجموعه كاراكترهاي EBCDIC و ASCII استاندارد كامپيوتر شد. از آن پس، و بويژه به دليل رواجش در اينترنت، به همه جاي دنياي شبكه‌كاري شده، حتي به زبانهايي مثل عربي، تاميل و ژاپني، كه از الفباي لاتين استفاده نمي‌كنند، نفوذ كرد.

بحثي روي ليست بحث LINGUIST، در مورد نامهاي @، در زبانهاي مختلف، حقايق زيادي را آشكار مي‌كند. بعضي تنها at (= به نرخ) انگليسي را، به زبان بومي خود ترجمه كرده‌اند. جالب اينكه، تقريبا در همه زبانها، نامهاي عاميانه‌اي، با منشاء حيواني يا غذايي، براي آن ساخته‌اند.

در آلماني، اغلب Klammeraffe (= ميمون عنكبوتي)، ناميده مي‌شود (مي‌توانيد دم اين ميمون را مجسم كنيد)، معناي تصويري اين كلمه بسيار شبيه leech انگليسي است (He grips like a leech ). در زبان دانماركي grisehale (= دم خوك) هست، (مثل زبان نروژي)، ولي معمولا a=) snabel a خرطوم‌دار) به كار مي‌رود، مثل آني كه در زبان سوئدي هست، و از طرف شوراي زبان سوئدي پيشنهاد شده است. زبان هلندي apestaart يا apestaartje (= دم ميمون {je = ك [واژه تصغيري]}) را دارد، كه در زبان فريزي به شكل apesturtsje و در زبان سوئدي و فنلاندي به شكل apinanhanta ديده مي‌شود. در زبان فنلاندي kissanhäntä (= دم گربه)، و از آن عجيبتر miukumauku (= علامت ميوميو) هم هست. در زبان مجاري kukac (=كرم كرمينه)، در زبان روسي سگ كوچك، در زبان صربي majmun (=ميمون)، و در زبان بلغاري اصطلاحي مشابه آن هست. زبانهاي اسپانيايي و پرتغالي هر دو arroba دارند، كه از واحد وزن يا حجمي، كه به گفته استاد استبايل خويشاوندي نزديكي با آمفورا دارد، مشتق شده است. در زبان تايلندي به آن "حرف كرم‌سان وول‌زننده" مي‌گويند. چكها اغلب آن را zavinêc به معني شاه‌ماهي لوله شده مي‌نامند. در زبان عبري بيشتر strudel مي‌گويند، كه از شيريني سيب لوله شده ونيزي مشتق شده است. نام ديگري كه در زبان سوئدي متداول است، kanelbulle (= نان گرد دارچيني) است.

عجيبترين كلمه مورد استفاده، چون به نظر مي‌رسد از ريشه‌هاي دور آن، كه نمي‌دانيم چه بوده‌اند، مشتق شده است، snail (= حلزون) است. فرانسويها مدتهاست كه آن را، (با وجود اصطلاحات رسمي arobase يا commercial a)، آن را escargot مي‌نامند. كلمه‌اي كه در ايتاليا متداولتر است، chiocciola است. كلمه‌اي كه اخيرا در عبري، پديدار شده، shablul است. در زبان كره‌اي به آن dalphaengi و در زبان اسپرانتو به آن heliko مي‌گويند.

در زبان انگليسي، متداولترين نام اين علامت at ، يا بطور كامل commercial at (at تجاري) است، كه نام رسمي آن، در مجموعه كاراكترهاي استاندارد بين‌المللي مي‌باشد. نامهاي ديگر آن، whirlpool (= گرداب، برگرفته از زبان طنز كامپيوتري INTERCAL ) و fetch (= واكشي، برگرفته از FORTH )، هستند، كه تداول كمتري دارند. دو نام بين‌المللي، كه به زبان انگليسي نفوذ كرده‌اند، يكي snail است كه نسبتا زياد استفاده مي‌شود، و ديگري، كه عجيبتر است، snabel از زبان دانماركي است.

با توجه به علاقه انگليسي‌زبانان، احتمالا نام اين نماد، همچنان at خواهد ماند. شواهد زيادي هستند، دال بر اينكه اين نماد خود را از اينترنت، به انتشارات چاپي، منتقل خواهد كرد. احتمالا، @، تا مدتي نشانه مورد قبول اينترنت، مي‌شود، اگرچه به نظر مي‌رسد، محبوبيت تركيبات e- رو به افول باشد.

هوش مصنوعی

 

 

هوش مصنوعی (artificial intelligence) را باید عرصهٔ پهناور تلاقی و ملاقات بسیاری از دانشها، علوم، و فنون قدیم و جدید دانست. ریشه‌ها و ایده‌های اصلی آن را باید در فلسفه، زبان‌شناسی، ریاضیات، روان‌شناسی، نورولوژی، و فیزیولوژی نشان گرفت و شاخه‌ها، فروع، و کاربردهای گونه‌گونه و فراوان آن را در علوم رایانه، علوم مهندسی، علوم زیست‌شناسی و پزشکی، علوم ارتباطات و زمینه‌های بسیار دیگر.

این شاخه از علوم بسیار گسترده و متنوع است و از موضوعات و رشته‌های مختلف علوم و فناوری، مانند سازوکارهای ساده در ماشینها شروع شده، و به سیستمای خبره ختم می‌شود. هدف هوش مصنوعی بطور کلی ساخت ماشینی است که بتواند «فکر» کند. اما برای دسته بندی و تعریف ماشینهای متفکر، می‌بایست به تعریف «هوش» پرداخت. همچنین به تعاریفی برای «آگاهی» و «درک » نیز نیازمندیم و در نهایت به معیاری برای سنجش هوش یک ماشین نیازمندیم.

تاریخچه

نام هوش مصنوعی در سال ۱۹۶۵ میلادی به عنوان یک دانش جدید ابداع گردید. البته فعالیت درزمینه این علم از سال ۱۹۶۰ میلادی شروع شده بود.

تعریف

هنوز تعریف دقیقی که مورد قبول همه دانشمندان این علم باشد برای هوش مصنوعی ارائه شده‌است.اما اکثر تعریف‌هایی که در این زمینه ارایه شده‌اند بر پایه یکی از ۴ باور زیر قرار می‌گیرند:

1.       سیستم‌هایی که به طور منطقی فکر می‌کنند

2.       سیستم‌هایی که به طور منطقی فکر می‌کنند

3.       سیستم‌هایی که مانند انسان فکر می‌کنند

4.       سیستم‌هایی که مانند انسان عمل می‌کنند(مرجع۱)

شاید بتوان هوش مصنوعی را این گونه توصیف کرد:«هوش مصنوعی عبارت است از مطالعه این که چگونه کامپیوترها را می‌توان وادار به کارهایی کرد که در حال حاضر انسان‌ها آنها رابهتر انجام می‌دهند»(مرجع۲).

به یاری پژوهش‌های گسترده دانشمندان علوم مرتبط، هوش مصنوعی از آغاز پیدایش تاکنون راه بسیاری پیموده‌است. در این راستا، تحقیقاتی که بر روی توانایی آموختن زبانها انجام گرفت و همچنین درک عمیق از احساسات، دانشمندان را در پیشبرد این علم، یاری کرده‌است. یکی از اهداف متخصصین، تولید ماشینهایی است که دارای احساسات بوده و دست کم نسبت به وجود خود و احساسات خود آگاه باشند. این ماشین باید توانایی تعمیم تجربیات قدیمی خود در شرایط مشابه جدید را داشته و به این ترتیب اقدام به گسترش دامنه دانش و تجربیاتش کند.

برای نمونه به رباتی هوشمند بیاندیشید که بتواند اعضای بدن خود را به حرکت درآورد، او نسبت به این حرکت خود آگاه بوده و با سعی و خطا، دامنه حرکت خود را گسترش می‌دهد، و با هر حرکت موفقیت آمیز یا اشتباه، دامنه تجربیات خود را وسعت بخشیده و سر انجام راه رفته و یا حتی می‌دود و یا به روشی برای جابجا شدن، دست می‌یابد، که سازندگانش، برای او، متصور نبوده‌اند.

هر چند مثال ما در تولید ماشینهای هوشمند، کمی آرمانی است، ولی به هیچ عنوان دور از دسترس نیست. دانشمندان، عموما برای تولید چنین ماشینهایی، از تنها مدلی که در طبیعت وجود دارد، یعنی توانایی یادگیری در موجودات زنده بخصوص انسان، بهره می‌برند.

آنها بدنبال ساخت ماشینی مقلد هستند، که بتواند با شبیه‌سازی رفتارهای میلیونها یاخته مغز انسان، همچون یک موجود متفکر به اندیشیدن بپردازد.

مباحث هوش مصنوعی پیش از بوجود آمدن علوم الکترونیک، توسط فلاسفه و ریاضی دانانی نظیر بول (Boole) که اقدام به ارائه قوانین و نظریه‌هایی در باب منطق نمودند، مطرح شده بود. در سال ۱۹۴۳، با اختراع رایانه‌های الکترونیکی، هوش مصنوعی، دانشمندان را به چالشی بزرگ فراخواند. بنظر می‌رسید، فناوری در نهایت قادر به شبیه سازی رفتارهای هوشمندانه خواهد بود.

با وجود مخالفت گروهی از متفکرین با هوش مصنوعی که با دیده تردید به کارآمدی آن می‌نگریستند تنها پس از چهار دهه، شاهد تولد ماشینهای شطرنج باز و دیگر سامانه‌های هوشمند در صنایع گوناگون هستیم.

هوش مصنوعی که همواره هدف نهایی دانش رایانه بوده‌است، اکنون در خدمت توسعه علوم رایانه نیز می‌باشد. زبانهای برنامه نویسی پیشرفته، که توسعه ابزارهای هوشمند را ممکن می‌سازند، پایگاههای داده‌ای پیشرفته، موتورهای جستجو، و بسیاری نرم‌افزارها و ماشینها از نتایج پژوهش‌های هوش مصنوعی بهره می‌برند.

در سال ۱۹۵۰ آلن تورینگ (َAlain Turing)، ریاضی دان انگلیسی، معیار سنجش رفتار یک ماشین هوشمند را چنین بیان داشت: «سزاوارترین معیار برای هوشمند شمردن یک ماشین، اینست که آن ماشین بتواند انسانی را( و حتی یک محقق) توسط یک پایانه (تله تایپ) به گونه‌ای بفریبد که آن فرد ( و حتی یک محقق) متقاعد گردد با یک انسان روبروست.»

در این آزمایش شخصی از طریق ۲ عدد پایانه (رایانه یا تله تایپ) که امکان برقراری ارتباط و گپ‌زنی را برای وی فراهم می‌کنند با یک انسان و یک ماشین هوشمند، بطور همزمان به پرسش و پاسخ می‌پردازد. در صورتی که وی نتواند ماشین را از انسان تشخیص دهد، آن ماشین، هوشمند است. خلاصه ابنکه مورد تحقیق قرار گیرد و محقق نتواند دریابد در آن طرف انسان قرار دارد یا کامپیوتر.

آزمایش تورینگ از قرار دادن انسان و ماشین بطور مستقیم در برابر یکدیگر اجتناب می‌کند و بدین ترتیب، چهره و فیریک انسانی مد نظر آزمایش کنندگان نمی‌باشد. ماشینی که بتواند از پس آزمون تورینگ برآید، از تفکری انسانی برخوردار است.

آزمایش تورینگ مدل سازی نحوه تفکر انسان، تنها راه تولید ماشینهای هوشمند نیست. هم اکنون دو هدف برای تولید ماشینهای هوشمند، متصور است، که تنها یکی از آن دو از الگوی انسانی جهت فکر کردن بهره می‌برد:

• سیستمی که مانند انسان فکر کند. این سیستم با مدل کردن مغز انسان و نحوه اندیشیدن انسان تولید خواهد شد و لذا از آزمون تورینگ سر بلند بیرون می‌آید. از این سیستم ممکن است اعمال انسانی سر بزند.

• سیستمی که عاقلانه فکر کند. سامانه‌ای عاقل است که بتواند کارها را درست انجام دهد. در تولید این سیستمها نحوه اندیشیدن انسان مد نظر نیست. این سیستمها متکی به قوانین و منطقی هستند که پایه تفکر آنها را تشکیل داده و آنها را قادر به استنتاج و تصمیم گیری می‌نماید. آنها با وجودی که مانند انسان نمی‌اندیشند، تصمیماتی عاقلانه گرفته و اشتباه نمی‌کنند. این ماشینها لزوما درکی از احساسات ندارند. هم اکنون از این سیستمها در تولید عامل‌ها در نرم افزارهای رایانه‌ای، بهره گیری می‌شود. عامل تنها مشاهده کرده و سپس عمل می‌کند.

Agent قادر به شناسایی الگوها، و تصمیم گیری بر اساس قوانین فکر کردن خود است. قوانین و چگونگی فکر کردن هر Agent در راستای دستیابی به هدفش، تعریف می‌شود. این سیستمها بر اساس قوانین خاص خود فکر کرده و کار خودرا به درستی انجام می‌دهند. پس عاقلانه رفتار می‌کنند، هر چند الزاما مانند انسان فکر نمی‌کنند.

با وجودی که برآورده سازی نیازهای صنایع نظامی، مهمترین عامل توسعه و رشد هوش مصنوعی بوده‌است، هم اکنون از فراورده‌های این شاخه از علوم در صنایع پزشکی، رباتیک، پیش بینی وضع هوا، نقشه‌برداری و شناسایی عوارض، تشخیص صدا، تشخیص گفتار و دست خط و بازی‌ها و نرم افزارهای رایانه‌ای استفاده می‌شود.

اجسام افلاطوني و تاریخچه عدد پی

اجسام افلاطوني

 

    در يونان قديم ، گروهي از مردم ، بيشتر وقتشان را صرف مطالعه ي اعداد  و شكل ها مي كردند و موهومات و خرافات فراواني در مورد عددها و شكل ها براي خود مي ساختند. آن ها معتقد بودند كه اساس هستي از چهار عنصر آتش ،خاك،باد و آب تشكيل شده است. در اين تفكر،چهاروجهي ،شش وجهي ،هشت وجهي و بيست وجهي هر كدام نشانه ي يكي از عنصرها بودند. دوازده وجهي هم به طرزي ناشناخته ، با كل هستي ارتباط داشت .

   فيثاغورس ، اولين كسي بود كه روي اين حجم ها كار كرد ولي چون اين نظرها در كتاب افلاطون آمده است به نام اجسام افلاطوني مشهور شده اند . اين  حجم ها آن قدر جالب بودند كه از زمان افلاطون تا رنسانس (نوزايي) مورد بررسي و تجزيه و تحليل قرار مي گرفته اند .

 

مثلث عروس چيست ؟

 

   هزاران سال پيش ، مصريان در سرزمين باستاني خود كه مهد تمدن بود ؛ در كنار رود نيل ، كشاورزي مي كردند . آن ها كاخ هاي عظيمي در اين سرزمين ساخته اند .

   آيا اهرام مصر را ديده ايد؟ آيا مي دانيد مصريان باستان ، چگونه گوشه هاي اين بناهاي عظيم را قائمه ساخته اند؟ آيا باور مي كنيد كه آن ها اين كار را به كمك يك ريسمان انجام داده باشند؟

  مصريان با 11 گره، ريسمان را به 12 قسمت برابر تقسيم مي كردند. دو سر ريسمان را به هم گره ميزدند. در محلي كه مي خواستند زاويه ي قائمه بسازند، يك ميخ مي كوبيدند. يك گره ريسمان را به پشت اين ميخ مي انداختند، سپس سه گره مي شمردند و ريسمان را مي كشيدند تا صاف شود. گره سوم را با ميخ به زمين ثابت مي كردند. دوباره سراغ گوشه ي زمين مي رفتند؛ اين بارچهار گره از طرف ديگر مي شمردند. ريسمان را صاف مي كردند و گره چهارم را به زمين ثابت مي كردند.

   كاري كه مصريان باستان انجام مي دادند، در اصل ، ساختن يك مثلث بود. طول ريسمان در دو طرف گوشه ي زمين، سه قسمت و چهار قسمت و در مقابل پنج قسمت بود. امروزه ما ميدانيم مثلثي كه اضلاع 3و4و5 داشته باشد، طبق عكس رابطه ي فيثاغورس ، مثلث قائم الزاويه است.

در گذشته اين مثلث، به مثلث عروس معروف بوده است.

 

 

تاريخچه ي عدد p :

 

   عدد p (پي) سرگذشتي حداقل 3700 ساله دارد. پي يكي از مشهور ترين عددها در دنياي رياضي است. و نماد p يكي از حروف الفباي لاتين است.ساده ترين و بهترين راه معرفي p اين است :   

                                  قطر دايره/محيط دايره = p

 

   در طول اين 37 قرن، دانشمندان زيادي سعي كردند مقدار p را حساب كنند. به عبارت ديگر آن ها سعي كردند تا نزديك ترين عدد به عدد p را به دست آورند.

   قديمي ترين محاسبه ي به دست آمده، به 1700 سال پيش از ميلاد مسيح (ع) ، يعني حدود 3700 سال پيش مربوط مي شود. اين محاسبات روي پاپيروسي نوشته شده است كه در حال حاضر، در "مسكو" نگهداري مي شود.

 

   اولين محاسبه ي رياضي p ، توسط ارشميدس و با كمك چند ضلعي ها انجام شد. او با 96 ضلعي منتظم، عدد پي را بين دو كسر 70/10 ‚3 و71/10 ‚3 به دست آورد .(تذكر:علامت / نشانه ي خط كسري است).

 

   "لودلف وان كولن" آلماني ، در قرن هفدهم به كمك 720 ‚254 ‚212 ‚32 ضلعي منتظم، مقدار p را تا 32 رقم اعشار حساب كرد.

 

   "غياث الدين جمشيد كاشاني" معروف به "الكاشي" در كتاب رساله ي محيطيه، p را تا 17 رقم پس از مميز حساب كرده است.

 

   "بهاسيك هندي" در سال 1150 ميلادي، آن را به صورت كسر 7/22 يا جذر 10 نشان داده است.

   "جان وايس" رياضي دان انگليسي براي p ، نسبت زير را پيشنهاد كرد:

 

                  (...×5×5×3×3×1×1 ) / (...×6×6×4×4×2×2) = 2/p

  

 "لايپ نيتس " آلماني به عبارت زير دست يافت :

 

       ...+۱/۱۱-۱/۹+۱/۷-۱/۵+۱/۳-۱=۴/p 

 

   در سال 1949 ميلادي، به كمك رايانه ي اينياك ، پي تا 2037 رقم محاسبه شد. به تازگي برادران "چودنوفسكي" با بيش از پنج سال كار مداوم به كمك رايانه، p را تا 1011196691 رقم اعشار حساب كرده اند .

 

اگر مي خواهيد عدد p را تا ده رقم اعشار به خاطر بسپاريد تعداد حروف كلمات،  در بيت دوم اين شعر به شما كمك خواهد كرد :

 

گر كسي از تو بپرسد ره آموختن p      پاسخي ده كه هنرمند تو را آموزد

خرد    و دانش و آگاهي  دانشمندان      ره سرمنزل   مقصود  بما آموزد

۳    .  ۱   ۴   ۱   ۵       ۹    ۲      ۶          ۵      ۳    ۵      =۳/۱۴۱۵۹۲۶۵۳۵

  

 

نوشتن ریاضی در Word

نوشتن ریاضی در Word

بدین منظور:
در ابتدا نرم افزار Word را باز کنید به  منو View بروید و سپس به Toolbars بروید و Customizeرا انتخاب کنید.

در پنجره باز شده به تب Commands بروید و از قسمت Categories (سمت چپ ) Insert را به حالت انتخاب درآوردید و از سمت راست Equation Editor را انتخاب کنید ( تصویر یک رادیکال با عدد a را دارد ).

روی آن کلیک کرده و کلید موس را نگه دارید ، سپس آنرا بکشید و در جایی مناسب از نوار ابزار صفحه اصلی ، مثلا در کنار دکمه Bold رهایش کنید.

سپس رو دکمه مربوطه کلیک کرده ، از شما سوالی مبنی بر نصب آن میشود که با زدن دکمه Yes میتوانید عملیات نصب را انجام دهید و از این قابلیت استفاده کنید.

مذهب افلاطونی

 

 

در نظریات اخلاقی سعی شده به این دو سوال جواب داده شود که 1) زندگی خوب برای انسان کدام است؟ 2) آدمیان چگونه باید عمل کنند؟

مذهب افلاطونی(Platonism)

فلسفه اخلاقی افلاطون مبتنی بر دو فرض اساسی است: 1) اگر آدمی خیر و شر را بشناسد، هرگز خلاف اخلاق رفتار نمیکند و بر طبق خیر عمل میکند. 2) فقط یک نوع زندگی خوب برای همه آدمیان وجود دارد.

افلاطون معتقد بود که شر نتیجه جهل یعنی عدم شناسائی خیر است و اگر اشخاص درستی و حق را دریابند هرگز شریرانه رفتار نمیکنند، اما اینکه خیر چیست خود سوال مهمی است. به نظر افلاطون کشف طبیعت و ماهیت زندگی خوب امری عقلانی است مثل کشف حقایق ریاضی، بنابراین باید برای زندگی نیکو داشتن به تحصیل انواع معینی از دانش و معرفت پرداخت. حتی افلاطون معتقد بود همه مردم از جمله اشخاص نادان و غیرعالم نمیتوانند به فهم زندگی خوب برسند اما آنها میتوانند با تقلید از کسانی که خیر را میشناسند بر طبق فضیلت و پرهیزگاری رفتار کنند.

دومین رکن اساسی در فلسفه افلاطون مطلق انگاری است. او معتقد بود که خیر به تمایلات و خواسته ها و عقاید آدمیان بستگی ندارد و حقیقتی مطلق است و وجود آن مستقل از انسانهاست. به نظر افلاطون کردار معینی وجود دارد که به طور مطلق و مستقل از عقیده هر کس درست یا نادرست است.

مذهب افلاطونی بر فلسفه دینی بسیار تاثیرگذار بوده است زیرا بسیاری از اهل کلام و الهیون قبول دارند که قوانین اخلاقی مثل "تو نباید دروغ بگویی" به همان معنای افلاطونی مطلق و عینی است.(و به تعبیر برخی از متکلمان اسلام، حسن و قبح امری ذاتی است.)

انتقادات زیادی بر مذهب افلاطونی وارد است که دوست دارم در بخش نظر دهید دوستان نظرات و انتقادات خود را وارد کنند.

 

عدد طلایی

عدد طلایی

 

لئوناردو فيبوناچي ايتاليايي حدود سال 1200 ميلادي مساله اي طرح كرد : فرض كنيد كه يك جفت خرگوش نر و ماده در پايان هر ماه يك جفت خرگوش نر و ماده جديد بدنيا بياورند ... اگر هيچ خرگوشي از بين نرود , در پايان يك سال چند جفت خرگوش وجود دارد؟؟؟

فيبوناچي تصميم گرفت براي محاسبه تعداد انها F_n  را تعداد جفتها در شروع ماه N ام فرض كند.
پس F₁ =1 و F₂ =2 خواهد بود ... چون در شروع ماه اول فقط يك جفت اصلي وجود دارد...اما با شروع ماه دوم جفت اول جفت دوم را درست ميكند.
سپس او متوجه شد كه با شروع ماه N ام جفتها به دو گروه تقسيم ميشوند: F_n-1 تعداد جفتهاي قديمي و تعداد جفتهاي جديد پس از N-1 ماه است .چون جفت جديد پس از يك ماه توليد ميشود و بعد از يك ماه ديگر اولين جفت خود را توليد ميكند ... تعداد جفتهاي جديد برابر تعداد جفتهاي دو ماه قبل است كه با F_n-1 نشان داده ميشود .
پس :

F_n= F_n-1 + F_n-2

با استفاده از اين فورمول و مقادير اوليه  F₁ =1 و F₂ =2 ميتوان تعداد جفتها را پس از يك سال بدست اورد و نوشت F₁₂=233 .
سري اعداد F_n را دنباله فيبوناچي مينامند. با يك توافق عمومي مقادير اوليه از 1 و 1 بجاي 1و 2 شروع ميشود (بطوري كه جمله هاي دنباله بصورت زير نوشته ميشوند)


... ,1,1,2,3,5,8,13,21,34,55,89,144,233

حالا اگر در اين دنباله هر عدد را به عدد قبليش تقسيم كنيم يك همچين سري را خواهيم داشت:

¹/₁ = 1,   ²/₁ = 2,   ³/₂ = 1?5,   ⁵/₃ = 1?666...   ⁸/₅ = 1?6,   ¹³/₈ = 1?625,   ²¹/₁₃ = 1?61538  و ...

كه هرچه جلو بريم بنظر مي ايد كه به يك عدد مخصوص ميرسيم . براي بهتر ديدن موضوع به نمودار زير توجه كنيد:

ما اين عدد را عدد طلايي ميناميم كه اين عدد تقريبا برابر است با :      ... 1.618033  

به عبارتي ديگر حد اين دنباله به عدد طلايي ميرسد:

 سري فيبوناچي در طبيعت:

حالا ميام و به اين دنباله به صورت ديگري نگاه ميكنيم : اگر ما دو مربع به ضلع يك در كنار هم بگزاريم و در بالا اندو يك مربع با ضلع 2 بگزاريم و همين طوري تا اخر ...  ما شكلي خواهيم داشت مثل شكل پايين :

اين مستطيل به مستطيل فيبوناچي معروف است.حالا اگر نقاطي از اين شكل را به هم وصل كنيم به شكل زير ميرسيم :

كه شبيه اين شكل را ميتوان در طبيعت و در شكل زير ديد:

از ديگر مثالهاي اين دنباله در طبيعت ميتوان به دانه هاي گل افتابگردن يا به تعداد گلبرگ بعضي گلها اشاره كرد

عدد طلايي

قبلا در مورد چگونگي بدست اوردن عدد طلايي از طريق دنباله فيبوناچي صحبت شد.حالا در مورد راههاي ديگر بدست اوردن اين عدد صحبت ميكنيم ... 

در زمانهاي قديم هنرمندان يوناني به خوبي رياضي دانان مستطيل زيبايي مي شناختند كه از نظر هنري عرض 1 و طول X داشت در اين مستطيل هر وقت مربعي به ضلع 1 را از ان جدا كنند باز همان مستطيل با همان نسبتهاي مستطيل اصلي باقي ميماند .
چون مستطيل جديد عرض 1-X و طول 1 دارد و چون نسبت ضعلهاي دو مستطيل با هم برابر است :

حالا اگر در معادله ي بالا براي X حل كنيم ريشه ي مثبت معادله همان عدد طلايي است:

در دنياي رياضي اين عدد را با نشانه يوناني   (خوانده ميشود في ) نمايش ميدهند ...

استفاده هاي اين عدد:

هرم " ريم پاپيروس " در اهرام ثلاثه يكي از قديمي ترين مثالها از استفاده از اين عدد در ساخت بناهاست ...
اگر عرض يكي از شالهاي اين هرم را بر فاصله نوك هرم تا نقطه وسط كف هرم تقسيم كنيم جواب 1.6 خواهد بود ...

باستان شناسان مطمئن نيستند كه ايا اين كار از قصد انجام شده يا اتفاقي بوده است !
مطلب جالب ديگر اين است كه اگر قطر اين هرم را به دوبرابر ارتفاع ان تقسيم كنيم جواب عدد پي (3.14) خواهد بود .  

مثال ديگر در بناي پارتنون در يونان وجود دارد .براي ساخت اين بنا كه در 440 BC ساخته شده است از مستطيل طلايي استفاده شده است:

در شكل زير نقشه اين بنا را ميتوانيد ببينيد ... امتحان كنيد ببينيد وقتي طول هر كدام از مستطيلهاي در شكل را به عرض ان تقسيم ميكنيد عدد طلايي بدست مي ايد؟؟؟

چگونگي كشيدن يك مستطيل طلايي:

براي كشيدن يك مستطيل طلايي ابتدا بك مربع با ضلع دلخواه كشيده سپس طبق شكل زير وسط ضلع پايين اين مربع را پيدا كنيد.بعد از اين با يك پرگار يك قوس با شعاعي به اندازه وسط مربع تا گوشه سمت راست بكشيد تا طول مستطيل معلوم شود.

از استفاده هاي ديگر اين عدد :
- هر گاه شما طول صورت فردي را به عرض ان تقسيم كنيد هر چقدر اين عدد به عدد طلايي نزديكتر باشد ان فرد باهوشتر است.(اين ثابت نشده است ...

- طول هرسه بند انگشت يكي از انگشتان خود را به دلخواه اندازه بگيريد. اندازه بند بالايي را به وسطي تقسيم كنيد. عددي در حدود 1.6 خواهد بود نه ؟!حال همان عمل بالا (تعيين نسبت) را در مورد بند وسط به بند كوچك انجام دهيد. جواب ؟

- از طريق اين عدد متوان مقدار پي را تا دو رقم اعشار دقيق بدست اورد :

در اين سايت http://www.cs.arizona.edu/icon/oddsends/phi.htmميتوانيد عدد طلايي را تا پنجاه هزار رقم اعشار ببينيد !!
سايتيhttp://goldennumber.net/ كامل و جامل در باره عدد طلايي ! (حتما توصيه ميشود)

 

 

جاذبه عمومی و نیوتون

 

با آنکه کپرنیک و کپلر درباره چگونگی گردش سیارات به دور خورشید چیزهای زیادی کشف کردند ولی نتوانستند در یابند که چه عاملی باعث میشود سیارات در مدارهایشان باقی بمانند و چرا به درون خورشید فرو نمیافتند . گالیله (1564-1642) ستاره شناس ایتالیایی با انداختن وزنه های مختلف از برج کج پیزا درباره نیروی جاذبه به ازمایش پرداخت . ولی او سعی نکرد دریابد که ایا نیروی جاذبه بر اجسام خارج از زمین نیرو وارد میکند یا نه . این امر را ایزاک نیوتن (1642-1727 میلادی) به انجام رساند . تولد نیوتن با سال در گذشت گالیله مصادف بود . این داستان که مشاهده فرو افتادن سیب از درخت نیوتن را به اندیشه درباره نیروی جاذبه واداشت حقیقت دارد . قسمتی از این درخت هنوز در انجمن ستاره شناسی لندن نگاهداری میشود . با این حال مدت 20 سال طول کشید تا نیوتن توانست نظریه مفصل خود را در مورد نیروی جاذبه ارائه دهد نیرویی که بر تمام اشیاء در حال حرکت در جهان وارد میشود . نیوتن میدانست که این نیروی جاذبه است که سیب را به سوی خود میکشد ولی این سوال برای او مطرح بود که اگر زمین سیب را به سوی خود میکشد ایا به همان نحو ماه را نیز در اسمان میتواند به طرف خود بکشد ؟ این سوال نیزبه نوبه خود باعث تعجب او شده بود که چرا ماه به دور زمین میگردد و زمین و سیارات دیگر هم به دور خورشید میگردند و در حالی که انها را با ریسمان یا زنجیر به هم وصل نشده اند پس چرا در مسیر مستقیم حرکت نمیکنند و به داخل فضا منحرف نمیشوند . نیوتن مدت زیادی به تفکر پرداخت تا اینکه روش های جدید ریاضی برای حل این مسئله به وجود اورد . او در این کار خود وسیعا مورد تشویق دوستش ادموند هالی (1656-1742) که یک ستاره شناس انگلیسی بود قرارگرفت و از سه قانون کپلر به طور همه جانبه ای کمک گرفت . ادموند هالی یک ستاره شناس انگلیسی بود و بعدها از کشفیات نیوتن در تحقیقات خود را در سال 1687 در کتابی به زبان لاتین به رشته تحریر در اورد و نام ان را پرینسیپیا (اصول) گذاشت .

 

 

کتاب انفجار ریاضیات

 

ریاضیات - گفتار رئیس انجمن ریاضی ایران

 

 

کتاب‌ "‌انفجار رياضيات" ترجمه‌ فارسى‌ ‌از کتابى‌ ‌است‌ که‌ ‌انجمن‌‌ها‌ى‌ رياضى‌ فر‌انسه‌ منتشر کرده‌‌اند. ‌همزمانى‌ ‌انتشار ‌اين‌ کتاب‌ ر‌ا با شرو‌ع‌ کار ‌انجمن‌ رياضى‌ ‌اير‌ان‌ در ساختمان‌ جديد و‌اقع‌ در پارک‌ ورشوـخيابان‌ ‌استاد نجات‌‌الهى‌ در تهر‌ان‌ به‌ فال‌ نيک‌ مى‌گيريم‌.
‌انتشار ‌اوليه‌ ‌اين‌ کتاب‌ به‌صورت‌ ‌الکترونيک‌ و به‌طور ر‌ايگان‌ در ‌اختيار ‌همه‌ دوستد‌ار‌ان‌ رياضى‌
‌از طريق‌ سايت‌ ‌انجمن‌ رياضى‌ ‌اير‌ان‌ قر‌ار مى‌گيرد.
با پيگير‌ى‌ و سازماند‌هى‌ ‌علمى‌ ‌استاد ‌ارجمند ‌آقا‌ى‌ دکتر ‌ارسلان‌ شادمان‌ و با مسا‌عدت‌ دو دوره‌ شور‌ا‌ى‌ ‌اجر‌ايى‌ ‌انجمن‌، تمام‌ کار‌ها‌ى‌ فنى‌ ‌اين‌ کتاب‌ ‌از تايپ‌ و صفحه‌‌آر‌ايى‌ و ‌ار‌ايه‌ ‌اينترنتى‌ توسط‌ کارمند‌ان‌ محترم‌ دبيرخانه‌ ‌انجمن‌ تحت‌ مديريت‌ ‌آقا‌ى‌ منصور شکو‌هى‌ صورت‌ پذيرفته‌ ‌است‌. نام‌ مترجمان‌ و وير‌استار‌ان‌ ‌هر فصل‌ ‌از ‌اين‌ کتاب‌ در ‌اول‌ فصل‌ مربوطه‌ ‌آمده‌ ‌است‌.
جا د‌ارد ‌از طرف‌ ‌ا‌عضا‌ى‌ ‌انجمن‌ رياضى‌ ‌از زحمات‌ يکايک‌ ‌اين‌ ‌عزيز‌ان‌ کمال‌ تشکر ر‌ا بنمايم‌. ‌اميدو‌ارم‌ ‌ار‌ايه‌ ‌اين‌ کتاب‌ در پيشبرد فر‌هنگ‌ جامعه‌ رياضى‌ سهم‌ بسز‌ايى‌ ر‌ا ‌ايفا نمايد.

سيد‌عباد‌اله‌ محموديان‌
رئيس‌ ‌انجمن‌ رياضى‌ ‌اير‌ان‌
شهريور ۱۳۸۴

 

انفجار ریاضیات - پشت‌ جلد چاپ‌ فر‌انسه

 

متن‌ زير ترجمه‌ متن‌ درج‌ شده‌ در پشت‌ جلد چاپ‌ فر‌انسه‌ کتاب‌ ‌است‌.

«ولى‌ به‌ چه‌ درد مى‌خورد؟»: ‌اين‌ پرسش‌ ر‌ا ‌غالباً د‌انش‌‌آموز‌ان‌ با معلمين‌ خود در ميان‌ مى‌گذ‌ارند.
‌هنگامى‌ که‌ ‌اين‌ سو‌ال‌ ‌از د‌هان‌ بچه‌‌ها‌ى‌ کم‌ سن‌ و سال‌ درمى‌‌آيد کاملاً معقول‌ و قابل‌ قبول‌ ‌است‌، ولى‌
وقتى‌ ‌از زبان‌ ‌افر‌اد بالغ‌ و متصد‌ى‌ مسئوليت‌‌ها‌ى‌ ‌اجتما‌ع‌ شنيده‌ مى‌شود، نه‌ تنها تعجب‌‌انگيز بلکه‌ تاسف‌آور ‌است‌.
درطول‌ زمان‌، ‌همو‌اره‌ رياضيات‌ با ساير فعاليت‌‌ها‌ى‌ ‌انسانى‌، ‌از جمله‌ فعاليت‌‌ها‌ى‌ ‌اد‌ار‌ى‌، فنى‌، ‌علمى‌ و فر‌هنگى‌ ‌ارتباط‌ د‌اشته‌ ‌است‌. ‌اما ‌از حدود ۳۰ سال‌ پيش‌، شا‌هد يک‌ ‌انفجار و‌اقعى‌ در زمينه‌ تعد‌اد حوزه‌‌هايى‌ ‌هستيم‌ که‌ پيشرفته‌ترين‌ پژو‌هشها‌ى‌ رياضى‌ ‌از ملزومات‌ ‌آنها ‌هستند.
‌از کدنگار‌ى‌ گرفته‌ تا پرد‌ازش‌ تصوير، ‌از فروشها‌ى‌ مز‌ايده‌‌ا‌ى‌ گرفته‌ تا صنايع‌ ‌هو‌انورد‌ى‌، ‌از ديسکها‌ى‌
نور‌ى‌ گرفته‌ تا تلفن‌ ‌همر‌اه‌، ‌از فيزيک‌ و ‌از بينهايت‌ کوچک‌ گرفته‌ تا ژنتيک‌ مولکولى‌، ‌از دنيا‌ى‌ ‌اقتصاد و ‌امور مالى‌ گرفته‌ تا فناور‌ى‌ ‌عالى‌، ‌از دنيا‌ى‌ ‌آکادميک‌ تا جهان‌ صنعت‌، کاربرد‌ها‌ى‌ رياضيات‌، ‌از شمار بيرون‌ ‌است‌ و طيفى‌ بيش‌ ‌از پيش‌ وسيع‌ ر‌ا در برمى‌گيرد. در جهت‌ ‌عکس‌، مسائل‌ مطرح‌ شده‌ در دنيا‌ى‌ تکنولوژ‌ى‌، دنيا‌ى‌ ‌امور مالى‌ و دنيا‌ى‌ ژنتيک‌، که‌ فقط‌ به‌ ذکر ‌آنها بر‌ا‌ى‌ ‌اختصار بسنده‌ مى‌کنيم‌، به‌ شکل‌ دو جانبه‌ موجب‌ مى‌شوند که‌ نظريه‌‌ها‌ى‌ جديد‌ى‌ در رياضيات‌ ‌ابد‌ا‌ع‌ شوند و گسترش‌ يابند.
مقالات‌ مختلف‌ ‌اين‌ کتاب‌ مى‌خو‌ا‌هند به‌ وضوح‌ نشان‌ د‌هند که‌ حضور رياضيات‌ در ‌همه‌ ‌عرصه‌‌ها در دنيا‌ى‌ ‌امروز رو به‌ ‌افز‌ايش‌ ‌است‌، و در ‌عين‌ حال‌ نبايد فر‌اموش‌ کرد که‌ رياضيات‌ به‌‌عنو‌ان‌ نظامى‌ که‌ سرچشمه‌ دقت‌ و شادمانى‌ ‌است‌ ‌از ملاحظات‌ فلسفى‌ و ‌از ‌آثار و بد‌ايع‌ ‌هنر‌ى‌ نيز ‌الهام‌ مى‌گيرد.

 

انفجار ریاضیات - فهرست الکترونیکی (دریافت مقالات به‌صورت تکی)

 

جلد کتاب (Cover)

خلاصه مطالب

مقدمه

دیباچه

میری مارتن-دشان، پاتریک لوتالک، پیش‌گفتار

کلود بادوان، هوا چگونه خواهد بود

دانیل کروب، پشت پرده تلفن همراه

ژان-لویی نیکولا، رمزگذاری و رمزگشایی: ارتباط با ایمنی کامل

پیر پریه، کنترل دنیایی پیچیده

اتین گی، قضیه دم

برنار پرن، پیداکردن ژنی که مسئول سرطان است

استفان مالا، موجک‌ها برای فشرده‌سازی تصاویر

دانیل بوش، جلوگیری از سروصدای امواج

فرانسیس دلمر، وقتی هنر با ریاضیات در هم آمیزند

نگوین کام شی و هوانگ نگونگ مین، از DNA تا نظریه گره‌ها

پیر کاسو-نوگس، فیلسوف و ریاضیدان

ژان-ژاک لافورن، چگونه می‌توان فروش به‌صورت مزایده را عقلایی کرد؟

فیلیپ فوریه و میکائل ویسر، استفاده از اقتصاد ریاضی برای فروش شراب در فرانسه یا اوراق خزانه

ژان کریستف کولیولی، اشتغالات فکری شرکت‌های هوایی

موریس ماشال، هندسه ۱۱-بعدی برای درک آغاز

فرانسوا باچلی، اینترنت: مدل‌بندی ترافیک بهتر اداره‌کردن آن‌ها

الیس ژوینی، ارزش اپسیون‌های مالی

ژیل لاشو، ارتباط بدون خطا، رمزهای تصحیح‌کننده

ژان-دانیل بواسونا، بازسازی رویه‌ها برای نگارگری

ژان-پیر بورگینیون، ریاضیدانان در فرانسه و جهان

موریس ماشال، چگونه می‌توان ریاضیدان شد؟

داخل جلد چاپ فرانسه

پشت جلد چاپ فرانسه

Preface

Introduction

 

انفجار ریاضیات - دریافت نسخه الکترونیکی کتاب

انفجار ریاضیات

برای خواندن نشریات انجمن ریاضی ایران باید از نرم‌افزار ®Adobe® Reader استفاده نمایید. در صورت نیاز به نصب این نرم‌افزار به پیوند زیر مراجعه کنید.

دستاورد های علمی خیام

تا امروز درباره حكیم عمر خیام بیش از هر متفكر دیگری سخن گفته اند ولی كمتر از هر متفكری شناخته شده است. درباره او تا كنون حدود دوهزار و پانصد كتاب و رساله و مقاله به زبان های مختلف نوشته و منتشر شده است. در سال ۱۹۹۹ میلادی، سازمان جهانی یونسكو، یادبود خیام را به عنوان فردی كه دستاوردهایش در افزایش میراث علمی و هنری بشریت تقویم ناپذیر است گرامی داشت. در آن گردهمایی بیشترین تاكید این بزرگداشت بر مقام علمی خیام در زمینه ریاضی و فیزیك و بحث عمده راجع به آثار علمی خیام بود.
امروزه عمر خیام را در ابعاد جهانی فقط با لئوناردو داوینچی هم سنگ می دانند، داوینچی هم یك هنرمند، یك مهندس، فیلسوف و كاشف بود و در آثارش به یك زبان راز گونه سخن گفته است. آثار علمی او زمان و مكان را درنوردیده است و نباید باور داشت كه این ریاضیدان كه در عین حال ستاره شناس و فیزیكدان و حكیم و شاعر نیز بوده است، در دایره معادله های ریاضی خود محصور بماند.

 

آنچه خیام در زمان خود به آن دست یافت، نوآوری و پژوهش علمی فراتر از زمان خودش بود كه در آن زمان به سختی ناشناخته مانده بود. بدون شك حكیم عمر خیام در دوران خود، بزرگترین ریاضیدان جهان و در علم نجوم، فلسفه و فیزیك، طب و موسیقی استاد كاملی بوده است. وی در اردیبهشت سال ۴۲۷ شمسی در نیشابور به دنیا آمد و در دی ماه سال ۵۰۱ شمسی در سن ۷۴سالگی در همان جا از دنیا رفت.
متاسفانه با حملات وحشیانه دشمنان در طول زمان مدارك علمی، كتابخانه ها و مدارك علمی تاریخی گرانقدر به آتش كشیده شده و اغلب شهر های آباد ازجمله نیشابور به تلی از خاك مبدل شد، از این رو از تمامی تالیفات و سروده های آن دانشمند بزرگ اطلاعات كافی در دست نیست. آنچه می توان فهمید این است كه حكیم عمر خیام فردی كم سخن، محتاط، جدی و گوشه گیر بود و در بین معاصران و متفكران احترام زیادی داشته است.
برای دریافت اعجاز ریاضیات و حكمت خیام باید تاریكی قرون و ظلمات این سرزمین را در نظر گرفت كه در آن تنها نوری كه می درخشید آتش دوزخ زمینی و آسمانی متشرعان بوده و اگر بعد از خیام شرایط مساعد وجود می داشت و تعصبات سد راه پیشرفت نمی شد، امروزه بسیاری از ریاضیدانان جهان نام فارسی داشتند ولی در چنان روزگارانی فقیهی مانند امام محمد غزالی می فرماید: «هندسه علم نیرنگ هاست».
ریاضیات
ریاضیدانان بزرگی كه روی آثار علمی خیام تحقیق كرده اند و مقالات فلسفی و ریاضی وی را از عربی و فارسی به روسی و دیگر زبان ها ترجمه كرده اند، معتقدند كه خیام فرمولی در ریاضی را پیدا كرده كه دانشمندان غربی حدود ۶۰۰ سال بعد از خیام آن را كشف نموده اند.
خیام اولین كسی بود كه به بررسی همه انواع معادله های درجه سوم كه یك ریشه مثبت دارند، پرداخت. جورج سارتن كه او را برجسته ترین مورخ علم لقب داده اند در مقدمه تاریخ علوم به مقام علمی خیام در جبر توجه و تا حدودی نیز حق مطلب را ادا كرده است. عمر خیام یكی از بزرگترین ریاضیدانان قرون وسطی است .كتاب جبر او حاوی حل هندسی و جبری معادلات درجه دوم و طبقه بندی قابل تحسین معادله های درجه اول و دوم و سوم و تحقیق منظم در حل تمام و ناتمام اغلب آنها است.
در حقیقت واضع هندسه تحلیلی خیام است نه دكارت. برای بررسی فنی این سخن و در ضمن پرهیز از بحث تخصصی، همین قدر می توان گفت كه خلاصه رساله ریاضی خیام حل هندسی انواع معادلات درجه سوم از روی تقاطع منحنی های مخروطی است. برای كسانی كه با این بحث آشنایی ندارند، باید گفت كه معادلات جبری دارای یك یا چند مجهول هستند. یك معادله جبری یك مجهولی بر حسب توان مجهول درجه بندی می شود. تا قبل از خیام معادلات درجه اول و درجه دوم حل شده بود. معادله درجه دوم در زمان خیام حل نشده بود، اما حلش بسیار مورد نیاز بود و خیام به حل هندسی آن اقدام كرد. بحث سه مرحله ای فرموله شده هندسه تحلیلی سه مرحله دارد، بخش اول به دست مصری های باستان و بخش دوم به دست یونانی ها انجام شده بود. برهان به كار رفته برای حل بخش سوم كه توسط خیام ارائه شد متكی به آثار یونانیان و مصریان است و این نشان می دهد كه خیام كارهای مصریان و به خصوص یونانیان را خیلی خوب می شناخت. گفتنی است كه این قضیه و طرح صورت مسئله اولین بار توسط محمد بن عیسی معروف به ماهانی اهل ماهان كرمان مهندس و منجم معروف قرن سوم و چهارم كه به دنبال حل معادله درجه سوم ناقص بود مطرح شد. خیام در این باره می گوید: «اما ریاضیون قدیم غیر عربی زبان به چیزی از مقوله علم جبر و مقابله پی نبردند و از اطلاعات ایشان در این باب چیزی به ما نرسیده ولی متاخرین آشنا به زبان ما اول كسی كه به نوع ثلاثی از این ۱۴ قسم بر خورده است ماهانی مهندس است.» در این عبارت منظور خیام از ۱۴ نوع معادله، جبری است كه خودش آنها را دسته بندی و حل كرد. در واقع او تمامی معادلات تا درجه سوم را بر حسب ضرایب به ۱۴ صنف دسته بندی و حل كرد و سپس به سراغ معادله های كسری رفته است. اشاره ای گذرا به این مطلب ضروری است كه در كتاب بسیار معتبر تاریخ علم كمبریج آمده است: خیام برای استخراج ریشه های چهارم و پنجم و ششم و بالاتر، روشی را مطرح ساخت كه خود كشف كرده بود و نیاز به استفاده از هندسه را احتمالا با استفاده از مثلث خیام پاسكال بر طرف می ساخت این تاریخ تصریح می كند كه روش خیام مفقود شده است. ضمنا باید دانست كه یكی از بزرگترین هندسه دانان آن روزگار ابن هیثم بود. او به وجود آورنده علم پرسپكتیو است. مجموعه اشكالاتی كه ابن هیثم به اقلیدس گرفته و اشكالاتی كه عمر خیام به هر دو، هم به اقلیدس و هم به هیثم وارد دانسته به اوضاع افتخار آفرین هندسه در ایران هزار سال پیش اشاره می كند.
نجوم
یكی دیگر از ابعاد مهم شخصیت خیام بزرگ، علم نجوم است. به اختصار باید گفت كه در ۹۳۶ سال قبل در هنگامی كه خیام منجم ۲۲ساله بود ،سلطان سلجوقی و وزیر اعظمش وی را دعوت كردند كه از سمرقند به بخشی دیگر از ایران فرهنگی یعنی اصفهان بازگردد و در پایتخت عهده دار رصدخانه این شهر شود. خیام پس از آن ۱۸ سال در اصفهان ماند و در این مدت زیج خود را با جدول های ملكشاهی فراهم آورد. بدبختانه مدارك كامل كارهای او مفقود شده و آنچه بر جای مانده تعدادی مواضع نجومی و تعدادی جدول كبیسه و فهرستی از یكصد ستاره پر نور است . خیام برای تجدید نظر در تقویم، طرحی در دست داشت كه میزان خطا را به حداكثر یك روز در پنج هزار سال كاهش می داد.
خیام در مدتی كه در اصفهان بود و بدون آنكه اعتقادی داشته باشد، می بایست نقش آسترولوژیست یا ستاره خوان دربار را نیز بازی كند و این موضوع را از جنبه های نامطلوب وظیفه خود می دانست. او نه تنها به پیشگویی و ستاره خوانی یا تنجیم بی اعتقاد بود بلكه یك آزاداندیش كامل نیز بود.
میزان دقت در تقویم طراحی شده توسط خیام كه تا امروز نیز مورد استفاده است برابر با یك روز خطا در ۳۷۷۰ سال یعنی حدود ۲۳ ثانیه در سال است.
ششصد سال بعد از خیام، لوئیجی لیلیو جیرالدی، منجم معروف دربار پاپ گریگوری سیزدهم در اروپا تقویم معروف به گریگوری امروز را طراحی كرد كه در ۲۳۳۰ سال یك روز خطا دارد، یعنی معادل ۳۷ ثانیه در سال. در طرحی كه خیام در دست اجرا داشت این خطا به میزان یك روز در پنج هزار سال می رسید ،یعنی معادل حدود ۱۷ ثانیه در سال كه دانشمندان تا امروز به چنین دقتی در طراحی تقویم دست نیافته اند.
سایر كارها
از دیگر ابعاد شخصیت شگفت آور خیام باید از علوم طبیعی یا آنچه امروزه به فیزیك و شیمی معروف است نام برد. او حتی در باب تعیین عیار آلیاژها نیز دستاورد هایی دارد. گستره طیف دانش عمر خیام به واقع حیرت انگیز است او حتی در آیین كشور داری نیز صاحب نظر و دارای رساله است. به جز موارد فوق داستانهای مختلفی در مورد خیام طبیب، خیام هواشناس، خیام موسیقیدان، خیام تاریخدان و خیام فقیه و امام مرجع مسلمانان و غیره ضبط شده است و به وجوه مختلف فلسفی و مذهبی او توجه كرده اند.
پروفسور بودن اشته خیام شناس آلمانی می گوید: اگر بخواهم رسالاتی كه درباره خیام نوشته شده را جمع آوری كنم عمرم كفاف نمی دهد.

معرفی رشته ریاضی و گرایش های مربوط به این رشته

ریاضیات علم نظم است و موضوع آن یافتن، توصیف و درک نظمی است که در وضعیت‌های ظاهرا پیچیده‌ نهفته است و ابزارهای اصولی این علم ، مفاهیمی هستند که ما را قادر می‌سازند تا این نظم را توصیف کنیم» .

دکتر دیبایی استاد ریاضی دانشگاه تربیت معلم تهران نیز در معرفی این علم می‌گوید:

«علم ریاضی، قانونمند کردن تجربیات طبیعی است که در گیاهان و بقیه مخلوقات مشاهده می‌کنیم . علوم ریاضیات این تجربیات را دسته‌بندی و قانونمند کرده و همچنین توسعه می‌دهند.»

دکتر ریاضی استاد ریاضی و رئیس دانشگاه صنعتی امیرکبیر نیز در معرفی این علم می‌گوید: «ریاضیات علم مدل‌دهی به سایر علوم است. یعنی زبان مشترک نظریات علمی سایر علوم ، علم ریاضی می‌باشد و امروزه اگر علمی را نتوان به زبان ریاضی بیان کرد، علم نمی‌باشد.»

گرایش‌های مختلف این رشته و اهداف آنها عبارتند از:

ریاضی کاربردی:

هدف از این شاخه تربیت کارشناسی است که با اندوخته کافی از دانش ریاضی، توانایی تحلیل کمی از مسائل صنعتی، اقتصادی و برنامه‌ریزی را کسب نموده، توان ادامه تحصیل در سطوح بالاتر را داشته باشد.

ریاضی محض:

هدف از این شاخه ریاضی، تربیت متخصصان جامع در علوم ریاضی است که آمادگی لازم برای ادامه تحصیل در جهت اشتغال به پژوهش و نیز انتقال علم ریاضی در سطوح دانشگاهی را داشته باشند. آشنایی با تجزیه و تحلیل مسائل در قالب ریاضی و مدل‌سازی ریاضی نیز از اهداف دیگر شاخه ریاضی محض است.

ریاضی دبیری:

هدف از شاخه دبیری تربیت دبیران وکارشناسان متخصص آموزش ریاضی است که پاسخگوی نیازهای آموزش و پرورش کشور در سطوح پیش‌دانشگاهی باشند.

ماهیت :

« ریاضیات بر خلاف تصور بعضی از افراد یکسری فرمول و قواعد نیست که همیشه و در همه‌جا بتوان از آن استفاده کرد بلکه ریاضیات درست فهمیدن صورت مساله و درست فکر کردن برای رسیدن به جواب است و برای به دست آوردن این توانایی ، دانشجو باید صبر و پشتکار لازم را داشته باشد تا بتواند حتی به مدت چندین ساعت در مورد یک مساله ریاضی فکر کرده و در نهایت با ابتکار و خلاقیت آن را حل کند»

فارغ‌التحصیلان این رشته می‌توانند پس از پایان تحصیلات، در ادارات دولتی برای مسوولیتهایی که به نوعی با تجزیه و تحلیل مسائل سروکار دارند، در بخش‌ خصوصی در اموری همانند طراحی سیستمها در امر بهینه‌سازی و بهره‌وری ، در بخش صنعت برای اموری همانند مدل‌سازیهای ریاضی و در آموزش و پرورش و ... ، مسوولیتهای متفاوتی را به عهده گیرند.

گرایش‌‌های مقطع لیسانس:

«رئیس اتحادیه بین‌المللی ریاضیدانان جهان در یازدهمین اجلاس آکادمی جهان سوم که اخیرا در تهران برگزار شد، عنوان کرد که بهتر است بگوییم ریاضیات و کاربردهای آن، نه اینکه ریاضیات را به محض و کاربردی تفکیک کنیم چرا که به اعتقاد ریاضیدانها هیچ مقوله ریاضی نیست که روزی کاربردی برای آن پیدا نشود.»

«ریاضیات محض بیشتر به قضایا و استدلالها ، منطق موجود در آنها و چگونگی اثباتشان می‌پردازد اما در ریاضیات کاربردی چگونه استفاده کردن و به کارگرفتن قضایا، آموزش داده می‌شود، به عبارت دیگر در این شاخه، کاربرد ریاضیات در مسائل موجود در جامعه بیان می‌گردد»

«وقتی صحبت از ریاضی محض می‌شود نباید تصور کرد که تنها باید در گوشه‌ای نشست و به حل مسائل ریاضی پرداخت بلکه این علم ، بخصوص در مدارج بالا، ارتباط نزدیکی با طبیعت دارد به عبارت دیگر ایده‌های ریاضی از ذهن پژوهشگران نمی‌روید بلکه ریاضیدانها غالبا الهام خود را از طبیعت می‌گیرند و به قول «ژان باپتیت فوریه» ریاضیدان مشهور قرن نوزدهم فرانسه «تعمق در طبیعت، پربارترین منابع اکتشافات ریاضی است.»

عموما ریاضیات کاربردی به شاخه‌ای از ریاضی گفته می‌شود که کاربرد علمی مشخصی داشته باشد برای مثال در اقتصاد، کامپیوتر،‌فیزیک و یا آمار و احتمال کاربرد داشته باشد و ریاضی محض نیز به شاخه‌ای گفته می‌شود که به نظریه‌پردازی ریاضی می‌پردازد اما باید توجه داشت که امروزه این دو گرایش آن‌چنان در هم ادغام شده‌اندکه مرزی را نمی‌توان بین آنها مشخص کرد.

زیا گاه یک تئوری کاملا محض وارد مرحله کاربردی شده و چون در عمل با مشکل روبرو می‌شود، بار دیگر به حوزه تئوری برمی‌گردد و در نهایت پس از رفع نقایص، دوباره وارد مرحله کاربردی می‌شود. یعنی یک تعامل و ارتباط دوجانبه‌ای بین ریاضی کاربردی و محض وجود دارد و هریک از این دو شاخه، از تجربیات شاخه دیگر به بهترین نحو استفاده می‌کند و به همین دلیل یک ریاضیدان موفق باید از هر دو شاخه اطلاع داشته باشد.»

معرفی دروس تخصصی

معرفی مختصری از درسهای تخصصی گرایش ریاضی کاربردی:

ریاضیات گسسته:

هدف از این درس، آشنایی با زمینه‌های مختلف ریاضیات گسسته و کاربردهای آن با تاکید بر اثبات و ارائه الگوریتمهای مناسب است. سرفصلهای این درس عبارتنداز : معادله تفاضلی و رابطه بازگشتی ، تابع مولد، اصل شمول و طرد،گراف و ماتریس، تطابق و دیگر کاربردهای گراف، جبربولو کاربردهای آن و آشنایی باطرحهای بلوکی، مربع لاتین، صفحه‌های تصویری، کدگذاری و رمزنگاری.

برنامه‌سازی پیشرفته:

در این درس، دانشجویان به مباحثی همچون برنامه‌سازی صحیح ،‌ مستند سازی برنامه‌ها ، برنامه‌سازی ساخت یافته، آشنایی با زبان دوم برنامه‌سازی و مقایسه آن با زبان اول، اشکال‌زدایی و آزمایش برنامه، حصول اطمینان از صحت برنامه‌ها ، الگوریتمهای غیر عددی شامل : پردازش رشته‌ها، روشهای جستجو و مرتب کردن ، آشنایی مقدماتی با کامپایلرها و دیگر برنامه‌های مترجم، اجرای طرحهای بزرگ و ... می‌پردازند.

آنالیز عددی:

هدف از این درس، ارائه الگوریتمهای عددی و بررسی خطاهای ایجاد شده از حل عددی مسائل است. در خصوص روشهای تکراری، بررسی همگرایی و نرخ همگرایی نیز مورد تاکید می‌باشند. در این درس سرفصلهای موجود عبارتند از : نمایش اعداد حقیقی، انواع مختلف خطاها، آنالیز خطاها، حل معادلات خطی، مشتق و انتگرال‌گیری عددی و حل معادلات دیفرانسیل عددی و ... .

ساختمان داده‌ها:

در این درس، دانشجویان با آرایه‌ها ، بردارها، ماتریسها ، صفها و ردیفها، لیستهای پیوندی، خطی، حلقوی ، روش نمایش و کاربرد لیستهای پیوندی ، درختها و پیمایش‌ آنها، روش نمایش و کاربرد درختها، درختهای تصمیم‌گیری ، گرافها و نمایش آنها، تخصیص حافظه به صورت پویا و مسائل مربوط آشنا می‌شوند.

تحقیق در عملیات:

در این درس ، دانشجویان با زمینه تحقیق در عملیات، انواع مدلها و مدلهای ریاضی، برنامه‌ریزی خطی، شبکه‌ها و مدل حمل و نقل، سایر مدلهای مشابه، آشنایی با برنامه‌ریزی متغیرهای صحیح ،‌برنامه‌ریزی پویا، برنامه‌ریزی غیرخطی و مدلهای احتمالی آشنا می‌گردند.

آینده شغلی ، بازار کار ، درآمد:

«کاربرد ریاضی در علوم مختلف انکارناپذیر است. برای مثال مبحث آنالیز تابعی در مکانیک کوانتومی، کاربرد بسیاری زیادی دارد و یا در بیشتر رشته‌های مهندسی معادله «لاپ لاسی» که یک معادله ریاضی است، مورد استفاده قرار می‌گیرد. در جامعه‌شناسی نیز نظریه احتمال و نظریه گروهها نقش بسیار مهمی ایفا می‌کند. در کل باید گفت که همه صنایع ،‌زیر ساخت ریاضی دارند و به همین دلیل در همه مراکز صنعتی و تحقیقاتی دنیا، ریاضیدانها در کنار مهندسان و دانشمندان سایر علوم حضوری فعال دارند و آنچه در نهایت ارائه می‌شود، نتیجه کار تیمی آنهاست.»

دکتر ریاضی از اساتید دانشگاه در مورد فرصت‌های شغلی موجود در ایران می‌گوید:

«اگر در جامعه ما مشاغل جنبه علمی داشته باشند، قطعا به تعداد قابل توجهی ریاضیدان نیاز خواهیم داشت چون یک ریاضیدان می‌تواند مشکلات را به روش علمی حل کند. البته این به آن معنا نیست که در حال حاضر هیچ فرصت شغلی برای یک ریاضیدان وجود ندارد اما باید حضور ریاضیدانها در مراکز تحقیقاتی و صنعتی پررنگتر باشد.»

هرچقدر که شغل یک فرد تخصصی‌تر شود، میزان ریاضیاتی که لازم دارد، بیشتر می‌گردد.

برای مثال یک مهندس الکترونیک از آنالیز تابعی و فرآیندهای تصادفی استفاده می‌کند و یا یک برنامه‌ریز پروژه‌های اقتصادی از مطالب پیشرفته آماری مانند سریهای زمانی ، به عنوان ابزار کار یاری می‌گیرد. به همین دلیل امروزه تربیت متخصصان علم ریاضی، یعنی افرادی که قادر هستند ریاضیات مورد نیاز را آموزش داده و یا تولید کنند، اهمیت بسیار زیادی دارد. چرا که لازمه پیشرفت در تکنولوژی ، توجه به دانش ریاضی می‌باشد.

اما یکی از دانشجویان این رشته نظر جالبی در مورد توانایی یک فارغ‌التحصیل رشته ریاضی دارد:

«درست است که در جامعه ما مکان مشخصی برای جذب فارغ‌التحصیلان ریاضی وجود ندارد اما یک لیسانس ریاضی به دلیل نظم فکری و بینش عمیقی که در طی تحصیل به دست می‌آورد، می‌تواند با مطالعه و تلاش شخصی در بسیاری از شغل‌ها ، حتی شغل‌هایی که در ظاهر ارتباطی با ریاضی ندارد موفق گردد.»

توانایی‌های مورد نیاز و قابل توصیه

شاید مهمترین توانایی علمی یک دانشجوی ریاضی ، تسلط بر درس ریاضی دبیرستان ‌باشد که این امر صرفا زاییده علاقه شخصی به این درس است.

«این رشته نیازمند دانشجویانی است که از نظر ذهنی آمادگی جذب ایده‌های جدید را داشته باشند و بتوانند الگوها و نظم را درک کرده و مسائل غیرمتعارف را حل کنند. به عبارت دیگر یک روحیه علمی ، تفکر انتقادی و توانایی تجزیه و تحلیل داشته باشند.»
از آنجا که ریاضیات ورود به عرصه‌های ناشناخته و کشف قوانین آن است ، علاقمندی به مباحث ریاضی از همان دوران تحصیل در دبیرستان مشخص می‌شود. همین علاقمندی است که می‌تواند راه‌های بسیار سخت را برای دانشجوی این رشته هموار سازد.

یک ریاضیدان قبل از هرچیز باید جرات قدم‌گذاری در وادی ناشناخته‌ها را داشته باشد.

بطور کلی دقت ،‌تجزیه و تحلیل صحیح و صبر و پشتکار سه عامل اصلی در توفیق داوطلب در این رشته می‌باشد.

وضعیت کنونی نیاز کشور به این رشته

دکتر بابلیان معتقد است هر وزارتخانه یا شرکتی نیاز به افرادی دارد که علاوه بر دانستن الفبای کامپیوتر، دارای توانایی تجزیه و تحلیل و تصمیم‌گیری مناسب باشند. در این زمینه شرکتها می‌توانند فارغ‌التحصیلان ریاضی محض و یا کاربردی را جذب نمایند.

رشته‌های مختلف ریاضی جایگاه وسیعی در جامعه دارند از آن جمله : تمام رشته‌های مهندسی ، رشته‌های مختلف علوم پایه «فیزیک ، شیمی ،‌زیست‌شناسی ، زمین شناسی)، پزشکی، علوم کامپیوتر ، اکتشافات فضایی،‌ بازرگانی، برنامه‌ریزیهای دولتی، غالب رشته‌های وابسته به صنعت ، مدیریت و رشته‌های مختلف کشاورزی به رشته ریاضی وابسته‌اند و از آن به طور مستقیم استفاده می‌کنند؛‌ همچنین بخش بزرگی از فعالیتهای اقتصادی و تولیدی کشور در طرحهای مختلف نظیر: نفت ، پتروشیمی، حمل و نقل و ... ، مستقیم و یا غیرمستقیم از ریاضی استفاده می‌کنند.

نکات تکمیلی

گرایشهای مختلف مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری

فارغ‌التحصیلان مقاطع کارشناسی ریاضی کاربردی می‌توانند در مقاطع کارشناسی ارشد در گرایشهای مختلف: تحقیق در عملیات ، آنالیز عددی ، بهینه سازی و نظریه کنترل به تحصیل ادامه دهند. فارغ‌التحصیلان کارشناسی ریاضی محض و دبیری می‌توانند در مقاطع کارشناسی ارشد در گرایشهای مختلف آنالیز ریاضی، جبر، هندسه و معادلات دیفرانسیل ادامه تحصیل دهند. در هر یک از گرایشهای یاد شده زیر شاخه‌های تخصصی‌تری وجود دارد که در مقطع دکترای تخصصی (P.h.D) و نیز در رساله دکتری به آن پرداخته می‌شود.

مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری

نظر به این که در مقاطع تحصیلات تکمیلی به جنبه‌های پژوهشی، تحقیقاتی و کاربردی با دیدی عمیقتر پرداخته می‌شود، فارغ‌التحصیلان این مقاطع دارای تواناییهای علمی و تحقیقاتی و محاسباتی زیادی هستند و در کارهای اجرایی نقش مهم و ارزنده‌ای دارند. در مقطع دکتری، دانشجویان ضمن افزایش مراتب علمی خود در یک زمینه خاص، قدرت ، توان و صلاحیت خود را در جهت انجام طرحهای تحقیقاتی در سطح ملی و منطقه‌ای افزایش می‌دهند و قادر به توسعه مرزهای دانش و رفع معضلات علمی و اجرایی از طریق پژوهش می‌باشند. فارغ‌التحصیلان مقاطع تحصیلات تکمیلی می‌توانند با توجه به تخصص ویژه خود، در مراکز علمی و پژوهشی، مراکز تحقیقاتی، دانشگاهها و صنایع و مراکز آموزش عالی به عنوان عضو هیات علمی یا عضو پژوهشی جذب گردند.

خوشبختانه با رویکرد صنایع و موسسات به انجام امور تحقیقاتی، هم‌اکنون امکان جذب بسیاری از فارغ‌التحصیلان تحصیلات تکمیلی رشته‌های ریاضی ، فراهم شده است.

میتوانی از هر دگرگونی در زندگی درسی مهم بیاموزی

 

در برخورد با هر دگرگونی در زندگی

شاید بگویی که "نه" دیگر تاب نخواهم اورد

اما میاموزی که کنار زدن مشکلات یکی پس از دیگری

چندان هم دشوار نیست

دشواری زمانی خواهد رسید که ازبرخورد با مشکل بگریزی.

انگاه است که باز می گردد و تو را به مبارزه می خواند.

دگرگونی ها گاه بسیار دردناکند

اما به ما می اموزند که می توانیم تاب بیاورییم و نیرومندتر گردیم.

هر انچه پیش اید مقصودی را دنبال می کند

ولی نتیجه ی کار در دست تو و شیوه ی مبارزه ی توست.

خردمندانه زندگی کن.

برد باری را پذیرا باش

و همیشه اماده ی رویارویی با دشواری ها .

sherri L.Householder

 

مهرنوش شمس فرد

نخستين دانشجوي زن در رشته دكتراي كامپيوتر در گرايش هوش مصنوعي از دانشگاه صنعتي اميركبير فارغ‌التحصيل شد.
به گزارش ايسنا، مهرنوش شمس فرد دانشجوي دانشگاه صنعتي اميركبير در رشته مهندسي كامپيوتر با گرايش هوش مصنوعي با دفاع از پايان‌نامه دكتراي خود با عنوان طراحي مدل يادگير هستان شناسي به راهنمايي دكتر احمد عبدالله‌زاده از اين دانشگاه فارغ‌التحصيل شد و به عنوان نخستين دانشجوي زن در رشته دكتراي هوش مصنوعي در كشور فارغ‌التحصيل شد.

سيد محمود حسابي

سيد محمود حسابي، در سال 1281(هـ .ش)، از پدر و مادري تفرشي، در تهران زاده شد. پس از سپري نمودن چهار سال از دوران كودكي در تهران، به همراه خانواده(پدر، مادر، برادر) عازم شامات گرديد. در هفت سالگي، تحصيلات ابتدايي خود را، در بيروت، با تنگدستي و مرارت هاي دور از وطن در مدرسه كشيش هاي فرانسوي آغاز كرد و همزمان توسط مادر فداكار، متدين و فاضله خود(خانم گوهرشاد حسابي) تحت آموزش تعليمات مذهبي و ادبيات فارسي قرار گرفت.

 استاد قرآن كريم را حفظ و به آن اعتقادي ژرف داشتند. ديوان حافظ را نيز از بر داشته و به بوستان و گلستان سعدي، شاهنامه فردوسي، مثنوي مولوي و منشات قائم مقام اشراف كامل داشت. شروع تحصيلات متوسطه ايشان، مصادف با آغاز جنگ جهاني اول و تعطيلي مدارس فرانسوي زبان بيروت بود. از اين رو، پس از دو سال تحصيل در منزل ، براي ادامه ، به كالج آمريكايي بيروت رفت و در سن هفده سالگي ليسانس ادبيات، در نوزده سالگي ليسانس بيولوژي و پس از آن مدرك مهندسي راه و ساختمان را اخذ كرد. در آن زمان با نقشه كشي و راه سازي به امرار معاش خانواده كمك مي كرد. استاد همچنين در رشته هاي پزشكي ، رياضيات و ستاره شناسي به تحصيلات آكادميك پرداختند. شركت راهسازي فرانسوي كه ايشان در آن مشغول به كار بودند، به پاس قدرداني از زحماتشان، استاد را براي ادامه تحصيل به كشور فرانسه اعزام كرد و بدين ترتيب در سال 1924 (م)، به مدرسه عالي برق پاريس وارد، و در سال 1925(م) فارغ التحصيل شد.

هم زمان با تحصيل در رشته معدن در راه آهن برقي فرانسه مشغول به كار شد و پس از پايان تحصيل در اين رشته ، كار خود را در معادن آهن شمال فرانسه و معادن زغال سنگ ايالت «سار» آغاز كرد. سپس به دليل وجود روحيه علمي، به تحصيل و تحقيق در دانشگاه سوربن، در رشته فيزيك پرداختند و در سال 1927(م) در سن بيست و پنج سالگي دانش نامه دكتراي فيزيك خود را با ارائه رساله اي تحت عنوان «حساسيت سلول هاي فتوالكتريك» با درجه عالي، از دست بزرگ ترين دانشمند روز جهان، پروفسور فابري دريافت كرد. استاد با شعر و موسيقي سنتي ايران و موسيقي كلاسيك غرب به خوبي آشنا بود و در نواختن ني، ويولن و پيانو، تبحر داشت. استاد در چند رشته ورزشي مانند: كوهنوردي، دوچرخه سواري، دوميداني و چوب پا موفقيت هايي كسب نمود و در شنا داراي ديپلم نجات غريق شد. از جمله دست آوردهاي عمر پر بار استاد و مشاغلي كه در مسند آن خدمات علمي و فرهنگي شايان توجهي ارائه نمود، مي توان به چند نمونه زير اشاره كرد: راه اندازي اولين ژنراتور برق كشور با نصب تجهيزات بر روي يك آسياب آبي (آشتيان، نزديك تفرش 1305هـ ش)، ايجاد اولين كارگاه هاي تجربي در علوم كاربردي در ايران(1306هـ ش)، مأموريت وزارت راه و ترابري (طرق و شوارع عامه) براي تهيه اولين نقشه برداري علمي، فني و مهندسي كشور (تهيه نقشه نوين راه ساحلي سراسري ، ميان بنادر خليج فارس ، بندرلنگه به بوشهر 1306هـ  ش)، تأسيس مدرسه مهندسي وزارت راه و تدريس در آن(1307 هـ ش)، تأسيس دارالمعلمين عالي و تدريس در آن(1307 هـ ش)، ساخت اولين راديو در كشور(1307 هـ ش)، ايجاد اولين آزمايشگاه علوم پايه در ايران(1307 هـ ش)، آغاز واژه گزيني فارسي و برابر سازي علمي(1307هـ ش)، تأسيس دانشسراي عالي و تدريس در آن(1308هـ ش)، تأسيس اولين كارگاه ساخت قطعات دست ساز براي اتومبيل هاي ايران(1309هـ ش)، ساخت و راه اندازي اولين آنتن فرستنده در كشور(1309هـ ش)، تأسيس اولين بيمارستان خصوصي در ايران به نام «بيمارستان گوهرشاد»(به ياد مادر گراميشان1309 هـ ش)، ايجاد اولين ايستگاه هواشناسي در ايران (1310هـ ش)، ايجاد انجمن زبان فارسي و بنيان گذاري  فرهنگستان زبان ايران و عضويت پيوسته در آن(1310هـ ش)، طراحي، نصب و راه اندازي اولين دستگاه راديولوژي در كشور(1311هـ ش)، تأسيس و رياست انجمن فيزيك ايران(1311هـ ش)، تعيين ساعت ايران(1311هـ ش)، تدوين اصول اندازه گيري و مقياس گذاري و ايجاد اداره اوزان و مقياس ها(مؤسسه استاندارد)(1311هـ ش)، مأمور وزارت راه، براي ساخت راه تهران به شمشك، جهت معادن ذغال سنگ(1312هـ ش)، پيشنهاد و تدوين قانون تأسيس دانشگاه تهران و تأسيس دانشكده فني و رياست آن دانشكده (1313هـ ش) و تدريس در آن.

شركت در كنفرانس بين المللي لايه ازن (1315 هـ ش) تأسيس دانشكده علوم و رياست آن دانشكده از 1321 تا 1327 و از 1330 تا 1336 هـ ش) و تدريس در گروه فيزيك آن دانشكده تا واپسين روزهاي عمر. تأسيس بخش آكوستيك در دانشكده علوم و راه اندازي بخش تحقيقات اندازه گيري فواصل و تنظيم گام هاي موسيقي ايراني و مطالعات علمي روي نت هاي ايراني (1325هـ ش)، راه اندازي اولين مركز زلزله شناسي كشور(1328هـ ش)، مأموريت خلع يد از شركت نفت انگليس در دولت دكتر مصدق، اولين رئيس هيأت مديره و مدير عامل شركت ملي نفت ايران، وزير فرهنگ در دولت دكتر مصدق(1330هـ ش)، پايه گذاري مدارس عشايري و تأسيس اولين مدرسه عشايري ايران(1330هـ ش)، مخالفت با طرح قرارداد ننگين كنسرسيوم و كاپيتولاسيون در مجلس، مخالفت با عضويت دولت ايران در قرارداد سنتو(پاكت بغداد) در مجلس، پايه گذاري مؤسسه ژئوفيزيك دانشگاه تهران(1330هـ ش)، پايه گذاري مركز تحقيقات و تأسيس اولين راكتور اتمي كشور در دانشگاه تهران، تأسيس سازمان انرژي اتمي و عضو هيأت دائمي در كميته بين المللي هسته اي(1330،1349 هـ ش)، تدوين قانون استاندارد و تأسيس مؤسسه استاندارد ايران (1333هـ ش)، تأسيس اولين رصدخانه نوين در ايران، تأسيس اولين مركز مدرن تعقيب ماهواره ها در شيراز(1335هـ ش)، پايه گذاري مركز مخابرات اسدآباد همدان (1338هـ ش)، عضو دائمي در كميته بين المللي فضا و رياست گروه ممالك جهان سوم، در كنفرانس بين المللي فضا (1347-1341هـ ش)، راه اندازي اولين ليزر ايران (1345 هـ ش)، خريدن زمين در كره مريخ(1346هـ ش)، اولين هولوگرام ايران( گروه فيزيك دانشكده علوم، دانشگاه تهران 1347هـ ش)، تأسيس انجمن موسيقي ايران ، در زيرزميني با تجهيزات روز جهان در بلوار كشاورز (1350هـ ش)، بنيانگذاري واحد پژوهشي صنعتي فناوري خان و مان (پژوهش و صنعت در مكانيك هيدروديناميك، انرژي هاي نو و نامحدود 1359هـ ش)، تشكيل و رياست كميته پژوهشي فضاي ايران (1360هـ ش)، استفاده از انرژي خورشيدي براي اولين بار در ايران(1369هـ ش)، تأسيس واحد تحقيقاتي صنعتي سغدائي (پژوهش و صنعت در فيزيك، الكترونيك، اپتيك فيزيك و سيستم هاي هوش مصنوعي 1362هـ ش). فعاليت در 3 نسل كاري و آموزش 7 نسل استاد و دانشجو، از خدمات ارزنده پروفسور حسابي به شمار مي رود و در همين راستا ايشان از سال(1350هـ ش) به عنوان استاد ممتاز دانشگاه تهران شناخته شد. استاد به چهار زبان زنده دنيا: فرانسه، انگليسي، آلماني و عربي مسلط بود و به زبان هاي: سانسكريت، لاتين، يوناني، پهلوي، اوستايي، تركي، ايتاليايي و روسي اشرف داشتند و زبان هاي باستاني را در تحقيقات علمي خود به خصوص در امر واژه گزيني فارسي، در برابر لغات بيگانه به كار مي برد.

پروفسور حسابي به ايران ، فرهنگ و ادب و اعتقادات سنتي و مذهبي اين سرزمين عشق مي ورزيد و گذشته از سفر به كشورهاي متعدد عالم، به بيشتر نقاط ايران سفر كرده بود و از سفرهاي پربار داخلي و خارجي خويش يادداشت ها و سفرنامه هاي بسياري به جاي نهاد. در زمينه تحقيق علمي:25 مقاله، رساله و كتاب از وي به چاپ رسيده است. تئوري «بي نهايت بودن ذرات» استاد، در ميان دانشمندان و فيزيك دانان جهان شناخته شده است. نشان «اوفيسيه دولالژيون دونور» و همچنين نشان «كوماندور دولالژيون دونور»، بزرگترين نشان هاي كشور فرانسه، به همين مناسبت به ايشان اهدا گرديده است. استاد تنها شاگرد ايراني پروفسور اينشتين بوده و در طول زندگي با دانشمندان تراز اول جهان نظير: شرودينگر، بورن، فرمي، ديراك، بوهر،... و با فلاسفه و ادبايي همچون: آندره ژيد، برتراند راسل،... تبادل نظر داشته است. ايشان از سوي جامعه علمي جهاني به عنوان «مرد اول علمي جهان»(1990م) برگزيده شد و در كنگره «شصت سال فيزيك ايران »(1366هـ ش)، ملقب به « پدر علم فيزيك مهندسي نوين ايران» گرديد. پروفسور حسابي، در 12 شهريور 1371هـ ش، در بيمارستان دانشگاه ژنو، به هنگام معالجه قلبي بدرود حيات گفت. مقبره استاد بنا به خواسته ايشان در زادگاه خانوادگي ، در شهر دانشگاهي تفرش قرار دارد.

 

نقش زبان مادری در درک ریاضیات

نقش زبان مادری در درک ریاضیات

بر اساس مطالعات جدید زبان مادری تاثیر مستقیم و تعیین کننده ای بر توانایی بشر در حل مسایل ریاضی دارد

عکس برداری ها و نمونه برداری هایی که از مغز افراد به عمل آمده نشان می دهد که مثلا چینی زبان ها توانایی بیشتری از انگلیسی زبان ها در تجسم اعداد و عملیات .ذهنی در زمان انجام محاسبات ریاضی دارند
.این تحقیقات نشان می دهند زبان مادری بر راه حلی هایی که افراد برای حل مسایل ریاضی انتخاب می کنند تاثیر می گذارد
.این یافته ها می تواند به مدرسین ریاضی کمک کند تا بهترین روش را برای آموزش ریاضیات به دانش آموزان در میان فرهنگ های مختلف شناسایی کنند
کمپانی های تکنولوژی در آمریکا به تازگی دریافته اند که دانش آموزان کشورشان از دانش آموزان چینی و ژاپنی در مهارت های محاسباتی کندتر عمل می کنند و این .مساله به شدت آنها را نگران کرده است
استفاده از وسایلی نظیر چرتکه در بسیاری از کشورهای آسیایی دانش آموزان را تشویق می کند تا بتوانند اعداد را به راحتی در مغز خود تجسم نمایند و از اینرو محاسبات .ریاضی را با سرعت عمل بیشتری انجام دهند
کارشناسان معتقدند که این مطالعات دلایل و پی آمدهای تفاوت چگونگی انجام محاسبات ریاضی مغز افراد در فرهنگهای مختلف دنیا را شناسایی کرده و دانشمندان را به این فکر انداخته تا به دنبال راهکارهایی برای بکارگیری از قدرت تصویری و تجسمی مغز در آموزش علوم مختلف باشند

جلوگیری از اشغال شدن خط تلفن به هنگام استفاده از اینترنت

جلوگیری از اشغال شدن خط تلفن به هنگام استفاده از اینترنت

در این ترفند قصد داریم به معرفی یک روش کاربردی بپردازیم که با بهره گیری از آن میتوانید کانکشن خود را طوری تنظیم کنید که به هیچ گاه اشغال نشود ؛ بدین شکل که به هنگام تماس به خط تلفن شما ، میتوانید از اینترنت خارج شوید و پاسخ تلفن را بدهید. البته برای این کار باید خط شما قابلیت پشت خطی را داشته باشد.
بدین منظور:
1-  از منوی Start وارد Control Panel شوید.
2- سپس وارد Network Connections شوید.
3- کانکشنی که با آن به اینترنت وصل میشوید را انتخاب کرده و بر روی آن راست کلیک کنید ، سپس Properties را برگزنید.
4- در پنجره باز شده به تب Advanced بروید.
5- از قسمت پایین ، دکمه Settings را برگزنید.
6- در پنجره جدید باز شده دکمه Edit را بزنید.
7- باز هم در پنجره جدید ، در کادر خالی عبارت Call Waiting را وارد نمایید.
8- در پایان تمام پنجره ها را OK کرده و خارج شوید.
اکنون در صورتی که در اینترنت باشید و کسی با شما تماس بگیرد ، با پیام

Call wating now active  روبرو خواهید شد.
لازم به ذکر است که باید برای بهره گیری از این سرویس ، مودم شما از Voice پشتیبانی کند و اینکه سیستم های مخابراتی برخی از مناطق امکان این کار را ندارند. همان طور که ذکر شد خط شما نیز باید قابلیت پشت خطی داشته باشد

درک نوزادان از ریاضیات

درک نوزادان از ریاضیات

 

 

 

   بر اساس تحقیقی نوزادها قبل از اینکه قادر به صحبت کردن و یا راه رفتن باشند قدرت درک اعداد را دارند. نوزادان از سن هفت ماهگی به بعد توانایی تطبیق دادن تعداد صداهایی آدمهای اطراف خود با صورتهای آنها را دارند.

برای اثبات این موضوع پژوهشگران نوزادان را در مقابل دو صفحه نمایشگر قرار دادند که فقط در یکی از آنها تعداد صداهای پخش شده با صورتهای آدمها برابر بود و بیشتر نوزادان به این تلویزون خیره می شدند.

پژوهشگران امیدوارند که تحقیقات بیشتر در این زمینه منجر به پیدا کردن راههایی برای آموزش پایه های ریاضی به کودکان بشود.

منبع : BBC